Juliette besteedt elke week uren aan het invullen van formulieren die haar moeder allang niet meer begrijpt. Die gegevens kunnen alleen maar worden doorgestuurd via internet. Dat is nou net het probleem: haar moeder geen computer.
LEES OOK: 33 momenten waarop je sprekend op je moeder lijkt (ai!)
Een tijd geleden was cabaretier Eric van Sauers op tv met zijn voorstelling Ontroert. Hij vertelde over zijn vader, die wel een mobieltje heeft maar niet meer wilde leren appen omdat-ie dat te ingewikkeld vond. Dat was het stopmoment van zijn vader: het moment dat hij niet meer kon of wilde meekomen met de nieuwe ontwikkelingen. Mobiel bellen: oké. Sms’en en appen: dat ging te ver. Van Sauers voegde er droogjes aan toe dat zijn oma dat had bij de introductie van de postcode.
Nou, mijn moeder (86 en niet dement of zo) kreeg haar stopmoment precies halverwege mijn uitleg hoe ze met haar Nokia-mobieltje moest bellen. Ze heeft hem wel, en ze laadt hem bij tijd en wijle op, maar het ding is net leeg als ze een keer de deur uitgaat. Of ze neemt hem wel mee, maar ze is niet bereikbaar want te doof om te horen dat het telefoontje, dat ze onderin haar tas heeft zitten omdat-ie anders gejat wordt, overgaat. En als ze ermee wil bellen, weet ze niet meer hoe het moet. De logica van een keuzemenu dat zich als een boom vertakt (wat voor ons jongere zielen iets heel vanzelfsprekends en intuïtiefs is) ontgaat haar. Ze moet in een notitieboekje alle stappen opschrijven. En onthoudt vervolgens niet dat de knop die je moet indrukken voor een keuze gewoon onder die keuze op het scherm staat. Ik schrijf indrukken, maar ik bedoel de tiptoets. Ook zoiets. Die gaat er niet meer in. Een toets is voor haar iets om heel hard op te drukken. Ook als je daarna een hele reeks dezelfde cijfertjes ziet die je weer moet wissen met een andere tiptoets.
Het zal je niet verbazen dat mijn moeder ook geen computer heeft. Nou ja, in zekere zin heeft ze er wel één. Die computer ben ik.
Ze wordt namelijk non-stop bestookt met papieren brieven van instanties die je niet kunt beantwoorden met papieren brieven. Ze moet haar waterstand opgeven via ukuntdatheuswel.nl. Of meer over haar zorgverzekering te weten komen via vulmaarin.nl. Foto’s van haar kunstwerken opsturen naar uwdochterheeftvasteendigitalecamera@zoekhetmaaruit.nl. En als er wel papieren formulieren binnenkomen die ze in een envelop kan stoppen en op de bus doen, is het een doorgaans onbegrijpelijk doolhofding waarover je de gebruiksaanwijzing kunt vinden op, jawel, nubegrijpikhetnogniet.org.
Ik ben mijn moeders internet. En haar DigiD. En haar internetbankier. En haar keuzemenu-beller. En haar belastingbrieven-ontcijferaar. En haar wat-moet-de-gemeente-nu-weer-van-me-researcher. De nee-mam-je-hebt-geen-prijs-gewonnen-teleursteller. Haar begrijp-jij-nog-iets-van-de-zorg-waar-ik-recht-op-heb-vraagbaak. Haar ik-vul-dat-formulier-wel-voor-je-in-mevrouw. Haar dit-klopt-niet-ik-ga-voor-je-bellen-advocate.
Ik zit nu een nieuw rijbewijs voor haar aan te vragen, wat lastig is want ik kan dat niet via mijn mailadres regelen. Dat is al onderdeel van de inloggegevens van mijzelf. Dus ik moet een nieuw mailadres voor haar aanvragen, anders raakt het CBR in de war. Zo ver is het al gekomen: dat ik moet voorkomen dat het CBR in de war raakt, terwijl ik wel in de war mag raken van het CBR. En ik vind dat al heel gewoon.
Het drukt me met de neus op de gekte waarmee mensen worden lastiggevallen. En erger: dat ik zelf die gekte al heel gewoon ben gaan vinden. Terwijl: het kan toch ook anders? Er heeft een actiegroep en een consumenten-tv-programma aan te pas moeten komen om een minister de toezegging te laten doen dat de blauwe envelop niet verdwijnt, voorlopig. En dan denk ik: het duurt echt zo lang niet meer of die enveloppen zijn niet meer nodig omdat al die mensen die ze nu nog gebruiken dan in hun graf liggen. Heb nou een beetje geduld.
Eric van Sauers zag ook zijn eigen stopmoment in beeld komen. Hij voelt het al in die veel te hippe cafés waar je op een ongemakkelijke loungebank moet hangen en het personeel zegt dat je je eigen brood moet zagen en smeren. Hij wil dat allemaal niet meer bijbenen: ‘Ik word te oud voor die hippe shit.’ En dat is ook wat er met mij gaat gebeuren. Ik kan nog zo hip doen met mijn nieuwe iPhone, ik gebruik maar een fractie van de mogelijkheden. Als ik klaar ben met alle dingen voor mijn moeder oplossen, heb ik nog ruzie met mijn scanner en mijn e-reader en met spam in mijn e-mail en niet te vergeten met mijn eigen CBR-aanvraag en mijn eigen gemeente, omdat ik ook niet altijd snap wat ze van míj moeten.
De genoegdoening ligt, ben ik bang, in de toekomst. Ik zie het al helemaal voor me: dat al die bewindslieden 86 zijn en hun belastingaangifte niet meer mogen mailen maar moeten zwipzen, terwijl ze niet kunnen zwipzen en dat ook niet meer willen leren. Terwijl: iedereen vindt tegen die tijd zwipzen heel gewoon. Je bent echt een uitstervende achterlijke bejaarde als je niet meer wilt leren zwipzen en alleen nog wilt mailen. En daar worden ze dan zwaar voor gestraft.
Terecht. Zwipzen, dat kan toch iedereen.
Niets meer missen?
Meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief!