Een burn-out krijg je niet van hard werken. Die krijg je als je elke dag met lood in je schoenen naar je werk gaat. En daar weet Barbara toevallig alles van.
Jaren geleden had ik een baan die niet echt een baan was. Ik zat ergens in een donker hoekje met een vage taakomschrijving ver beneden mijn niveau te werken. Mijn collega’s mochten naar de wekelijkse vergadering, ik bleef alleen achter omdat het alleen voor de mensen in vaste dienst was. Als ze weer terugkwamen gingen ze druk aan de slag en ik zat daar maar als een soort machine mijn werk te doen. Mijn leidinggevende had wel andere dingen aan haar hoofd dan nadenken over mijn toekomst. Er dreigden bezuinigingen, reorganisaties, ontslagen. Verder waren de mensen niet echt aardig voor me. Ze wisten gewoon dat ik er waarschijnlijk als eerste uit zou vliegen en ach, wat zouden ze tijd stoppen in de laagste in rang als ze niet eens zeker waren van hun eigen baan? Nee, echt gezellig was het niet.
LEES OOK: Ik werd zo gek van het UWV dat ik dacht: laat die uitkering maar zitten
Elke dag ging ik met lood in de schoenen naar mijn werk. Al op zaterdagavond begon het te kriebelen: het leukste deel van het weekend was alweer achter de rug: nog even en dan moest ik er weer heen. Ik had nog nooit zo weinig om handen gehad, en was nog nooit zo dicht bij een burn-out.
Nu heb ik een eigen bedrijf, ik ben nog nooit zo druk geweest, ik slaap soms hele nachten niet, ik woel en pieker en ik kan niet vertellen hoe heftig dat is, maar een burn-out ga ik hier niet krijgen. Er is niemand die mij zomaar kan ontslaan, de sfeer is goed en vooral: ik doe alles met plezier – ook de akelige dingen, omdat het onderdeel is van een groter plan. En dat is precies wat TNO-onderzoekers ontdekten. In een onderzoek stelden ze werknemers vragen die ze moesten beantwoorden met nooit, enkele keren per jaar, maandelijks, enkele keren per maand, elke week, enkele keren per week of elke dag.
– Aan het einde van een werkdag voel ik me leeg.
– Ik voel me moe als ik ’s morgens opsta en geconfronteerd word met mijn werk.
– Het vergt heel veel van mij om de hele dag met mensen te werken.
– Ik voel me compleet uitgeput door mijn werk.
Maar liefst 14 procent van de ondervraagden zat tegen een burn-out aan.
Dit zijn de oorzaken van een burn-out
- Vervelende collega’s, reorganisaties, conflicten, slechte leidinggevenden.
- Een onveilig gevoel Je krijgt kritiek om niks, er wordt over je geroddeld, je chef snauwt
- Het idee dat je elk moment kunt worden ontslagen of verplaatst of dat jouw positie er niet echt toe doet en dat je daar geen enkele invloed op kunt uitoefenen.
- Je overdreven verantwoordelijkheidsgevoel. Natuurlijk is loyaliteit goed, maar als je het gaat overdrijven, kom je in de problemen. Je gaat je afzetten tegen mensen (vaak leidinggevenden) die in jouw ogen niet loyaal zijn. Je kunt het werk niet meer loslaten en blijft maar doorgaan en doorgaan.
- Dat je het zo goed wilt doen dat het verlammend werkt. Of helemaal niet meer doet omdat het nu eenmaal toch niet op jouw — perfecte — manier kan. Dan voel je het tussen je vingers doorglippen.
- Er is geen ruimte voor een andere aanpak. Als je dingen niet op jouw eigen manier kan doen, maar op de manier die de traditie voorschrijft of is verzonnen door een slechte leidinggevende, raak je snel gefrustreerd. Als je dan ook nog eens niet de ruimte krijgt om het zelf vorm te geven, voel je je net een marionet in een slechte voorstelling.
- Je voelt je eenzaam en alleen. Als je niet op een duidelijke manier met je collega’s kunt communiceren dan zul je je steeds meer in je stulp terugtrekken en gaan piekeren. Je collega’s zullen zich daarop ook steeds meer van je verwijderen: je raakt besmet als iemand waar iets mee is – en als de organisatie toch al onveilig is, worden mensen daar bang van.
Dit zijn precies de dingen waar ik tegenaan liep. Een burn-out komt dus niet door grote drukte, het komt door verkeerde drukte. Herken je dit? Misschien is het tijd voor een nieuwe baan waarin je je wel kunt laten zien. Zit die nieuwe baan er voorlopig niet in, doe dan twee dingen:
- Ga sporten zodat je weer goed gaat slapen en je sterker voelt
- Volg een cursus of studie waardoor je het gevoel hebt dat je niet langer stilstaat en weer greep hebt op de toekomst.
Sterkte. Voor je het weet, fluit je jezelf weer door je werkweek heen (ik kan het weten).
