Geef Miriam een compliment en ze gelooft je geen seconde. Ze lijdt namelijk aan het Imposter Syndroom: de eeuwige angst door de mand te vallen.
Als klein Miriammetje was ik ervan overtuigd dat mijn gedachten in tekstballonnetjes boven mijn hoofd zweefden zodat iedereen ze kon lezen. De godganse dag was ik bezig vooral normale dingen te denken en geen fouten te maken. Dus als de gedachte in me opkwam een hap uit de zeep te nemen, wist ik die onmiddellijk uit mijn kinderhoofd te verbannen. Niemand mocht weten dat ik een verknipt Miriammetje was dat wilde weten hoe zeep smaakte. Inmiddels ben ik vijftig, zijn die imaginaire tekstballonnetjes allang verleden tijd en toch is er iets blijven hangen. Een deel in mij weet heus wel dat het oké is te zijn wie ik ben maar dat andere deel? Godgloeiende.
Op slechte dagen zit ik het liefst op de bank met een dekentje over mijn hoofd. Omdat ik dan het gevoel heb dat de hele wereld tegen me samenspant. Mij in de waan laat dat ik normáál ben en dat ik er mag zijn omdat ze mij zielig vinden. Het heeft een naam: het Imposter Syndroom. Het komt erop neer dat je bang bent door de mand te vallen.
Bijna tien jaar lang schreef ik elke week een column in Libelle. Elke week was ik verbaasd dat ik niet schaterlachend werd gebeld met de opmerking: ‘Nu heeft die grap wel lang genoeg geduurd.’ Toen ik op een dag inderdaad te horen kreeg dat de redactie met mijn column stopte, dacht ik: zie je wel, ik kan helemaal geen columns schrijven.
Als account-manager haalde ik ooit een grote klant binnen. Het managementteam ging uit het dak van enthousiasme. Het enige wat ik dacht: ze doen zo blij omdat ze mij zielig vinden.
Ik werkte in de winkel van een vriendin. Als een klant mij bedankte omdat ik haar goed had geholpen, dacht ik: dat zeg je alleen maar omdat jij het sneu vindt dat ik zo mijn stinkende best doe en je uiteindelijk maar iets hebt gekocht omdat je van mij af wilde.
Een journalist wilde me interviewen voor de krant. Ik staarde naar mijn beeldscherm en dacht: hier gaat iets niet goed. Ze verwarren mij met iemand anders.
Als er enthousiast wordt gereageerd op een stukje, denk ik dat mijn vriendinnen allemaal mensen hebben gemobiliseerd om dat blogje van mij te liken en er iets aardigs onder te zetten.
Is het een misplaatste vorm van onzekerheid? Een ziekelijke manier om geprezen te willen worden? Waarom kan ik zo vaak niet accepteren dat ik ben wie ik ben, doe wat ik doe, en gewoon blij zijn met positieve reacties? Negatieve reacties accepteer ik moeiteloos. Positieve wuif ik weg.
Blijkbaar schuilt er nog steeds een Miriammetje in mij dat haar weg probeert te zoeken en bang is ontmaskerd te worden. Een klein meisje dat al heel wat hobbels, stormen en tegenslagen heeft doorstaan maar nog steeds denkt dat er tekstballonnen boven haar hoofd zweven waaruit blijkt dat ze niet voldoet.
De volwassen Miriam grijpt steeds vaker in en spreekt haar dan vermanend toe. ‘Er is niets aan de hand. Je doet het goed. Geen paniek. Het is oké om fouten te maken.’ Steeds vaker lukt dat prima. Soms niet. Dan staar ik verlangend naar een stuk zeep.
Lees ook: Eindelijk gelukkig – en dat begint na je vijftigste
