Daphne (57) geeft haar inner Scrooge de ruimte en kijkt terug op de kerstmissen in het verleden, het heden en de toekomst: “Ik ben precies waar ik wil zijn, dit is wat ik wil.”
“De feestdagen van 1997 stonden in het teken van mijn zeer humeurige ex. Ik was zwanger van onze jongste en wilde er iets leuks van maken voor de kinderen. Hij vond het allemaal onzin, stak geen hand uit en maakte ruzie met mijn ouders en zijn ouders. De kinderen zijn inmiddels oud en wijs genoeg om te kunnen zeggen dat hun vader beslist zijn goede kanten heeft, maar ook een draak van een vent kan zijn. Ik heb me jaren laten gijzelen door zijn nukken en grillen, want zo gaat dat als je van een ‘moeilijke man’ houdt. Je bent blij met wat hij je aan kruimels geluk gunt.
Na onze scheiding in 2004 kwamen de feestdagen als alleenstaande moeder. Het moeten loslaten van je kinderen, in de wetenschap dat papa niets beters heeft kunnen verzinnen dan een ‘kerstcruise’. Op de veerboot naar Newcastle, alleen heen en weer varen. Eindeloos in een kleine hut zitten, niets te doen voor kinderen, dronken Britten aan de bar. Stiekem dolblij zijn als hij met hen kerst ging vieren bij zijn ouders, omdat die er altijd wel iets van maakten. Feestdagen waarin ik zelf hysterisch op zoek ging naar afleiding, om maar even niet aan mijn kinderen te denken.
Daarna kwamen de kerstmissen met pubers die hun vader een beetje begonnen te sturen in zijn kerstplannen, wat mijn wanhoop rond die dagen wat minder maakte. Ter compensatie van wat ze aan gezin moesten missen, nodigde ik altijd de hele familie uit met kerst. Dagen koken, het hele huis versieren, cadeautjes verzinnen en dat allemaal naast een fulltime baan, want de hypotheek moest ook worden betaald. Ik herinner me veel voldoening, maar ook totale uitputting van het zo goed mogelijk willen doen. Om maar te laten zien: ik kan het aan. Om de kinderen mee te geven: dit is je familie, hier hoor je bij. Die uitputting van alles voor iedereen willen zijn, omdat je ze niet het droomnest hebt kunnen geven dat je voor ogen had.
Vervolgens kwamen een paar kerstmissen waarop ze hun eigen plan trokken. De jongste naar zijn vader, de ander met een vriendje mee, de oudste met een vriendin op zonvakantie ‘want geen zin in kerstgedoe’. Vele lieve vriendinnen en familieleden ontfermden zich over mij. En zelden heb ik me zo ongemakkelijk gevoeld als onder die zeer goed bedoelde liefdadigheid. Kerst is een intiem feest dat je viert met dierbaren. En zelfs als je weet dat je daartoe behoort, is het toch raar om ergens aan te schuiven ‘omdat het kerst is’.
De jongste zit momenteel voor een uitwisselingsprogramma van zijn studie in Amerika en wilde daar dolgraag een ‘all American Christmas’ meemaken bij zijn gastgezin. Prima, die kans krijgt hij vermoedelijk maar één keer in zijn leven, moet hij gewoon doen. De oudste twee wonen inmiddels op zichzelf, eentje is getrouwd, de ander woont samen. Leuke aanhang, eigen plannen. ‘Wat doen we met moeder met de kerst?’ vroeg mijn dochter in november gekscherend toen ze allemaal bij me kwamen eten.
Ik zei: ‘Helemaal niets, ik vermaak me wel.’
Sterker nog: ik heb nog nooit met zoveel rust in mijn lijf kerst gevierd. Ik hoef niet op mijn tenen te lopen, ik hoef niet te reizen, ik hoef niet te koken, ik hoef geen nette kleren aan. Mijn feestdagen bestaan uit The Crown bingen met de poes op de bank en makkelijk eten met uitzicht op de kerstboom. Ik leef de rest van het jaar ook tot volle tevredenheid alleen, ik hoef geen gezelschap ‘omdat het kerst is’.
Dit is mijn eerste kerst alleen en ik vind het heerlijk. En ik denk dat ik er een nieuwe traditie van ga maken. Na mijn scheiding heb ik nog een paar relaties gehad, met op zich best aardige mannen. Maar toch was ik niet echt gelukkig. Als je, zoals ik, goed op jezelf kunt zijn, schik je toch wat minder makkelijk in, in een relatie. Wat ik merk, is dat ik me niet meer wil aanpassen. Ik wil niet meer mee naar schoonfamilies, ik wil niet meer zorgen voor mannen die niet evenredig terug zorgen, ik wil niet meer geforceerd gezellig doen – ik red me wel.
Geloof me, er is werkelijk niets zieligs aan op een lekkere bank hangen met een snorrende poes, een pot thee en een pakje kerstkransjes. Ik heb een hele Merry Christmas.”
