Bijna iedereen wil oud worden, maar bijna niemand wil het zijn.
Volgens wetenschappers kunnen we in de toekomst wel 130 jaar worden door het verouderingsproces uit te stellen. Kwestie van gezond leven, onderdelen tijdig repareren of vervangen, een snufje AI, een portie medicijnen en een mespuntje DNA-tweaken: negentig wordt het nieuwe zestig!
Vijftig jaar langer ouder
Sommige mensen vinden het een verrukkelijk vooruitzicht, maar er valt ook wel iets op af te dingen. Je leeft langer, maar natuurlijk niet als twintigjarige hinde. In de praktijk zal eerder de winter van je leven worden verlengd en kun je die Dirty Martini wel vergeten: alfalfa zul je eten en diepe kniebuigingen zul je maken. Dan moet je wel over enige levenskunst beschikken om het een beetje leuk te houden.
Guinness World Records 2012
Credit: Paul Michael Hughes/Guinness World Records
Location: Rome, Italy
Bovendien zal niet iedereen zo oud worden, dus je verliest dierbaren en wordt eenzamer. Een zinvolle invulling van je dag is niet altijd vanzelfsprekend. En langer leven zegt niets over de kwaliteit van leven.
“An sich is het moreel niet beter op 130- dan wel op 80- of 90-jarige leeftijd te sterven,” zegt filosofisch consultante Marleen Moors in het Parool. “Het leven van een 80-jarige kan dieper geleefd zijn dan een leven van een 130-jarige. Dat laatste kan aan elkaar hangen van verveling en onvervulde dromen. Levensverlenging verandert de kwaliteit van leven niet intrinsiek. Niet voor iedereen.”
Mogelijkheden en gevolgen
Het is een boeiend thema en het onderwerp van de tentoonstelling Living Looonger: hoe wil je oud worden? De afgelopen 150 jaar is de levensverwachting van de mens verdubbeld. De expositie belicht een aantal belangrijke vragen rondom ouder worden. Kunnen we door (toekomstige) ontwikkelingen in de wetenschap veroudering en misschien zelfs de dood een halt toeroepen? Of moeten we juist onze sterfelijkheid omarmen door betekenis te geven aan ons leven in plaats van de dood alsmaar voor ons uit te schuiven? En wat kunnen we zelf doen om zo vitaal mogelijk en levenslustig oud te worden?
Biologische leeftijd
In Living Looonger kun je als bezoeker je biologische leeftijd onderzoeken, hands-on ervaren welke lichaamsdelen vervangen kunnen worden, meedenken over de gevolgen voor onze maatschappij en stilstaan bij onze sterfelijkheid. In de tentoonstelling is ook werk te zien van onder meer Nina Farkache (Come a little bit closer), Alexia Audrain (The Hugging Chair), Kuang-Yi Ku (Tiger Penis Project) en de korte film Institute of Isolation van Lucy McRae.
Ouder worden
De gemiddelde leeftijd in Nederland is 81,6 jaar, wereldwijd is dat 72,8 jaar. Niet iedereen leeft dus even lang: de gemiddelde levensverwachting van mensen in lage-inkomenslanden ligt bijvoorbeeld lager dan die in hoge-inkomenslanden. Ook hóé je veroudert is niet voor iedereen hetzelfde. De een blijft vitaal tot op hoge leeftijd, terwijl de ander met chronische aandoeningen te kampen krijgt. Mensen hebben altijd tegen de dood gestreden. Living Looonger laat zien hoe dat de afgelopen 150 jaar is gedaan.
Samen leven
Een bevolking met steeds ouder wordende mensen heeft een grote impact op de maatschappij en hoe je je levensloop inricht, want als je ouder wordt heb je meer ‘levenstijd’. Er zijn nu dubbel zoveel 65-plussers als in 1950. Bovendien is een steeds groter deel van die 65-plussers ouder dan 80 jaar. Dat betekent dat we als maatschappij anders moeten nadenken over bijvoorbeeld pensioenen, de inrichting van de zorg en de verdeling van woningen. Thema’s die nu al urgent zijn worden in de tentoonstelling bevraagd en ook aan de bezoekers wordt gevraagd hoe zij de toekomst voor zich zien.
Sterfelijk zijn
Dat de wereld op een dag zonder ons verder gaat, blijft vooralsnog een onveranderlijke waarheid. Maar zeker geen makkelijke waarheid. Kunnen we betekenis geven aan de loop van ons leven en uiteindelijk de dood accepteren als iets natuurlijks? En hoe wordt er op andere plekken op de wereld omgegaan met de dood? Te zien is ook de korte film ‘de werkelijkheid heeft mij niet nodig’ met interviews van spokenwoordkunstenaars Jörgen Gario, Sjaan Flikweert en Mirte Hartland.
Living looonger is te zien in de Studio van Nemo Science Museum in Amsterdam tot en met 5 januari 2025.
