Vorige week was er opnieuw een rechtszaak, aangespannen door de vrouwen van Srebrenica, over wie er aansprakelijk is voor de dood van hun mannen. Hermien snapt het niet, waarom wordt de schuld bij Nederland neergelegd?
Stel; een vriendin belt in paniek op en vraag hulp omdat bij haar thuis een muurtje op instorten staat en er geen aannemer meteen kan komen. Dat ze mijn hulp vraag, vind ik niet raar. Ik heb immers al een paar verbouwinkjes achter de rug. Ik snel naar haar toe, bekijk de situatie en zie dat de muur gestut moet worden. Alleen is het juiste materiaal niet voorhanden dus ik bedenk wat noodgrepen. Die blijken niet afdoende te zijn, waardoor het muurtje alsnog instort.
Mijn schuld, vindt de vriendin en zij wil de kosten op mij verhalen. Daar trap ik niet in, ik kwam immers op haar verzoek en om haar te helpen. Dus wat ‘mijn schuld’? Ze spant een rechtszaak aan. Schuldig of niet, een ding is duidelijk, die vriendin help ik nooit meer. Sterker nog, ik zal haar subiet uit mijn vriendinnengroep mikken. Dat komt nooit meer goed.
Hoe ik hier op kom? Dat zal ik je zeggen. Vorige week heeft de zoveelste rechtszaak, aangespannen door de vrouwen van Srebrenica, plaatsgevonden. Dit keer heeft de Hoge Raad zich gebogen over de schuldvraag en nu is besloten dat Nederland voor 10% aansprakelijk is voor de dood van deze Bosnische Moslimmannen. Voor ik verder ga, wil ik duidelijk stellen dat het vreselijk is wat daar in 1995 is gebeurd. Wreed, zinloos en zoals in iedere oorlog vallen er altijd onschuldige slachtoffers.
Al weet ik niet meer de precieze details, toch kan ik me de Kamerdebatten van destijds over de deelname aan deze missie herinneren. Onze mannen mochten zich niet in het gewapende conflict storten. Zij gingen op vredesmissie en kregen in Srebrenica, een door Bosnische Serviërs omgeven enclave in het voormalige Joegoslavië, een welhaast onmogelijke opdracht. Een buffer vormen tussen de strijdende partijen.
Achteraf is het gemakkelijk te stellen wat had moeten gebeuren, waar fouten zijn gemaakt en wie wat had moeten doen. Onze Nederlandse militairen hebben gedaan wat ze konden, met de middelen die ze ter beschikking hadden en met de beperkingen die ze van hogerhand opgelegd hadden gekregen. Dat er zoveel militairen met een trauma terug zijn gekomen, geeft al aan dat het voor de Dutchbatters geen gemakkelijke missie is geweest.
En nu nog steeds die rechtszaken. Ik snap dat deze vrouwen hun boosheid ergens op willen projecteren. Ik snap zelfs dat ze vragen beantwoord willen zien. Het is ook goed dat een dergelijke rampzalige gebeurtenis geëvalueerd wordt om herhaling bij vredesmissies te voorkomen, maar waarom leggen zij de schuld bij de VN en bij Nederland neer?
Even terug in de tijd, tijdens WO II kregen de geallieerden een flinke nederlaag te verstouwen bij de Slag om Arnhem. Ik heb wel eens gelezen dat zij de kracht van het Duitse leger zwaar hadden onderschat. Heel vervelend, want daardoor kon een deel van Nederland niet worden bevrijd. Dat deel van het land kreeg in het laatste grimmige oorlogsjaar te maken met een afschuwelijke hongerwinter. De verhalen van die winter kennen we allemaal. Is er ooit iemand geweest die dat de geallieerden kwalijk heeft genomen? Zij, die hun nek uitstaken, die hun leven waagden voor onze vrijheid? Zij waren deze nare oorlog niet begonnen.
Het leed van de vrouwen van Srebrenica is al meerdere malen erkend. Ik denk dat niemand dat zal betwisten. Ondanks het ingrijpen van de VN vielen er veel doden te betreuren in deze hele nare burgeroorlog. Onze Dutchbatters hebben hun mannen niet kunnen beschermen. Maar juist degenen die hen probeerden te helpen aanwijzen als schuldigen, gaat er bij mij niet in. Degenen die hun mannen daadwerkelijk hebben omgebracht, Ratko Mladic en zijn manschappen, zijn schuldig aan dit drama, niet de Dutchbatters. Een beetje meer erkenning voor de onmogelijke situatie waarin zij destijds moesten werken is wel op zijn plek. Mag ik een applaus voor onze Dutchbatters?
Lees ook: De oorlog is voorbij, het leven kan beginnen
