Omdat op Facebook en Instagram iedereen een volmaakt leven lijkt te hebben, zijn jongeren doodsbang de verkeerde studie, baan, partner, hobby te kiezen. Juliette heeft met ze te doen. “Ik rotzooi mijn hele leven al een beetje aan en heb nog steeds geen idee waar ik naartoe ga.”
Mijn generatie heeft de midlifecrisis uitgevonden: mannen tussen de veertig en vijftig namen een Harley en een jonge vriendin, vrouwen kochten een leren minirok en probeerden een thriller te schrijven of toch nog rechten te gaan studeren. Weet je nog? Dat hebben we ook alweer achter de rug, wij zijn de midlifecrisis voorbij. Maar wat wij ongemerkt hebben overgeslagen, is de Quarter Life Crisis. Die heb je al als je in de twintig bent, tegenwoordig. Ik las het in de NRC, in een artikel over millennials, zoals die generatie heet.
Leefden wij nog in een min of meer overzichtelijke wereld op die leeftijd, de jongvolwassenen van nu worden gek van de keuzestress. Ze gaan eerst maar eens een jaartje backpacken of gewoon om zich heen kijken als ze van school komen. Maar dan moet het ook gebeuren. Ze moeten Het Goede Kiezen. Ze moeten Weten Waar Ze Heen Willen. Ze moeten Een Doel hebben. Een Plan, en vooral: het moet Precies Het Juiste Plan zijn. En dat geldt voor alles: opleiding, partnerkeuze, vakantiebestemming. Ze moeten Zeker Weten dat wat ze kiezen Het Allerbeste is.
Ik heb oprecht met ze te doen. Het ís ook moeilijk je in deze tijd staande te houden, een tijd vol losse schroeven waar een vaste baan iets zeldzaams is en je je dus ontzettend moet specialiseren en moet opvallen om überhaupt ergens aan de bak te komen. Een tijd waarin iedereen het alleen maar fantastisch heeft op Facebook en jij dus eigenlijk niet mag toegeven dat je maar wat aanrommelt, of ergens geen mening over hebt, of dat je vakantie een beetje tegenviel, of dat je vriend om eerlijk te zijn doodsaai is, of dat je eigenlijk een hekel blijkt te hebben aan tennissen en het ook niet zo goed kan. Een wereld waar status en zekerheid de norm is. Waar je je mening klaar moet hebben over alles, waar er gelachen wordt om twijfel, om de ruimte om je mening of je leven te veranderen.
Arts in opleiding Sjoukje (27) heeft zelfs stress bij het kiezen van een hobby: ‘Je wilt eigenlijk direct een goede keuze maken. Niet eerst een foute, dat is alleen maar tijdverspilling.’ Ach gossie.
Een beetje ervan herken ik wel. Toen ik klein was, kon ik niet wachten tot ik opgroeide en de dingen zeker zou weten. Weten hoe de wereld in elkaar zit. Weten hoe het hoort. Hoe het moet. Wat er is. Wie ik ben. Hoe je de goede dingen kiest. Ik werd óók vreselijk nerveus van mensen die precies wisten wat ze wilden, die vroegen: ‘Waar ben jij over tien jaar?’ en daar voor zichzelf een heel precies antwoord op hadden. Want ze gingen van A naar B, via een rechte weg.
Maar nu ben ik de vijftig gepasseerd en als ik terugkijk zie ik rare kronkelweggetjes door mijn leven lopen. Verlegen, tastend, onzeker heb ik mijn weg gezocht, een studie gevolgd maar totaal ander soort werk gevonden, een man getrouwd en weer gescheiden en na mijn veertigste een andere man getrouwd (hee, zou dat mijn midlifecrisis zijn geweest?), ik heb rare baantjes gehad, verregende vakanties en verrassend leuke uitjes, ik heb onverwachte vrienden gemaakt. Ik ben gestruikeld en weer opgestaan, ik heb spannende tijden meegemaakt en slome sleurjaren, ik heb dingen geprobeerd die ’m niet gingen worden (die eerste man, drie keer per week naar de sportschool, skinny jeans, vioolles) en raakte via een schoonmaakbaantje aan het contact dat mij aan schrijfwerk hielp (nóóit aan gedacht, maar ik zou niet meer zonder kunnen).
De rode draad was eigenlijk: ik wist het nooit zeker, wat ik kiezen moest, waar het heen moest. Ik had geen plan. Nog steeds niet. Waar ben ik over tien jaar? Weet ik veel. Ik kan wel dood zijn, of ziek. Of een beroemde thrillerschrijfster. Of gewoon tevreden op de bank zitten en niets bijzonders doen. Heb ik een leven waar ik continu Het Meest Perfecte doe? Welnee, ik rotzooi maar wat aan. Best leuk.
Lieve Sjoukje van 27, foute keuzes zijn geen tijdverspilling. In een rechte lijn op je doel af koersen, daar is eigenlijk niks aan. Zekerheid is saai. Zekerheden houden je klein. Wat je weet, is niet interessant. Wat je niet weet, dat houdt je in beweging. Verdwalen is fijn. Zoeken is fijn. Proberen wat niet zeker is. Je ogen open houden en niet zenuwachtig worden van keuzes die je maakt.
Je komt niet per definitie waar je wezen moet door precies te weten waar je naartoe gaat. Zeker weten.
LEES OOK 25 redenen waarom het zo fijn is om een empty nest te hebben
