Sara (52) kon haar ogen haast niet geloven toen ze zag dat haar zoon van 18 zich bezighield met slutshaming, alsof er niets van zijn opvoeding was blijven hangen. 

“Het kwam allemaal weer terug toen ik het nieuws hoorde dat er binnen het Utrechts Studenten Corps (USC), en inmiddels ook daarbuiten, een bangalijst van studentes rondging met daarop de meest vreselijke omschrijvingen. Banga betekent slet, op de ‘Grietenprestatie jaartje 23’ worden de vrouwen vernederd en ‘geslutshamed’ met foto’s en adresgegevens en al. Opdracht voor de ‘huisjongsten’ van deze pareltjes van de toekomst.

Je kunt je afvragen: wie doet zoiets? Maar ik weet het antwoord al, want mijn jongste zoon – ander jaar, andere universiteit – deed er ooit ook aan mee. Ik ontdekte het toen hij me vroeg of ik bepaalde software van mij op zijn laptop wilde installeren, hij had die nodig voor zijn studie. Zo stuitte ik op die lijst, hij stond niet eens onder een andere naam verborgen, maar gewoon op zijn bureaublad, alsof het de normaalste zaak van de wereld was.

Wat erop stond, was te vergelijken met die van Utrecht. Vrouwen werden gedegradeerd tot walgelijke, weerloze seksuele objecten. En het stomme is dat mijn allereerste reactie als moeder was: dit moet een vergissing zijn. Mijn kind doet dit niet. Die meisjes hebben het vast uitgelokt. Tot ik bij zinnen kwam en besefte dat hij dit wel degelijk had gedaan en afgaand op het aantal bewerkingen was hij er al een tijdje mee bezig ook.

‘Ik heb gefaald als moeder!’ is in ons gezin een zin die ik er voor de grap vaak uitgooi, maar dit keer voelde het echt zo. Ik had hem achttien jaar onder mijn hoede gehad. Beschermd, gevoed, ingestopt, overhoord, geholpen, volgestopt met regels over wat wel en niet goed is.

Vanaf zijn vijftiende, toen hij serieus verliefd was en het wederzijds was, hebben we duidelijk gemaakt hoe belangrijk safe seks is, maar dat je bedpartner met respect behandelen net zo zwaar telt. Was daar dan niets van blijven hangen, van al die goed bedoelde woorden?

Hij deed er lacherig over toen ik hem ermee confronteerde. Iedereen deed het, ik moest niet zo moeilijk doen. Het hoorde bij de corpscultuur. Het was zo’n teleurstelling dat de jongen die we altijd hadden bijgebracht hoe belangrijk het was om autonoom te denken, om een eigen mening te hebben, zich zo makkelijk had overgegeven aan groepsdruk. En wrang dat hij het de normaalste zaak van de wereld leek te vinden.

Zijn vader en ik hebben ons de blaren op de tong gepraat. Hij was dan weer wel heel autonoom in ons onverschillig aankijken. ‘Hoe zou je het vinden als je zusje op zo’n lijst stond?’ vroegen we. Ongemakkelijk schouderophalen: “Die doet zoiets niet, dat is geen slet.”

Dat geldt natuurlijk voor alle meisje op die lijst. Voor het eerst op kamers, het leven verkennen. Ik ga er vanuit dat ze niet als nonnen leefden. Maar dan nog hebben ze het recht op privacy als het om bedpartners en bedprestaties gaat. Het is zó niet chic om erover te praten, hoe is het mogelijk dat die jongens daarover geen erecode hebben? A gentleman doesn’t kiss and tell, is dat niet wat je van hoog opgeleide mannen kunt verwachten?

We hadden het gevoel dat we niet goed tot hem door konden dringen, zijn vrienden en jaargenoten waren op dat moment zo belangrijk voor hem dat pa en ma er niet toe deden. Een schorsing van het bestuur maakte meer indruk. In eerste instantie niet, want toen gingen die jongens nog meer samen heulen en stoer doen, alsof het een soort geuzenprestatie was. Maar toen al hun privileges werden afgepakt en hij zijn kamer uit werd gezet, kwam dat wél aan.

Eerst ging hij nog het slachtoffer uithangen en ons om hulp vragen. Maar we zijn voor één keer keihard geweest en hebben gezegd dat hij het zelf maar moest uitzoeken. Ook al druiste het tegen ons gevoel in, je wilt je kind toch helpen. Maar hij moest leren dat zijn acties serieuze consequenties hadden, vonden we.

Dus heeft hij zelf nieuwe woonruimte moeten zoeken. Hij kwam ergens in een buitenwijk ver van het centrum terecht en werd geroyeerd bij de roeivereniging en zijn jaarclub. Zijn studententijd zag er daarna heel anders uit en hij was een tijdje verongelijkt en niet te genieten, tot hij bijdraaide en ook het brallerige goddank uit zijn gedrag verdween. Eenmaal uit die kliek, ging hij weer normaal doen.

So far so good. Maar het hele incident heeft toch een deuk geslagen in mijn vertrouwen in hem. En op een of andere manier neem ik het mezelf nog altijd kwalijk dat het zover is gekomen. Zijn vader en ik moeten op een of andere manier ergens steken hebben laten vallen, dat kan niet anders.

Het ergste vind ik het voor de meisjes op die lijst van hem. Ik hoorde dat twee zijn gestopt met hun studie, een paar anderen zijn in een andere stad gaan studeren in de hoop op een frisse start. Nog even afgezien van het verdriet en de schaamte waar we geen weet van hebben.

Dat had allemaal niet gehoeven met een beetje meer fatsoen. Ik wens de slachtoffers in Utrecht heel veel sterkte en een dijk van een team met advocaten toe. En de ouders van de daders wijsheid en sterkte. Ik weet ongeveer hoe ze zich voelen. De teleurstelling in je eigen kind is zowel hartverscheurend als gekmakend.”

Sara’s naam is om privacyredenen veranderd

Nooit meer iets missen?

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en je krijgt wekelijks een verzameling van de beste stukken, updates over de podcast en de beste aanbiedingen van Saar in je mailbox!