Zegt mijn man: ‘Mijn moeder lust jouw eten niet’

-

Je moet maar in huis wonen bij je Chinese schoonmoeder die de hele dag slooft en ’s avonds kookt, terwijl jij relaxed een beetje achter je laptop zit of een boek leest. Saskia van der Valk woont in Kuala Lumpur en weet er alles van. 

Zo onderhand begin ik het vervelend te vinden dat mijn schoonmoeder elke dag het eten kookt. Ze kookt heerlijk, daar niet van, drie, vier mjammie schotels, plus rijst. Maar ik ben hier nu al bijna drie maanden en hoewel Steven en ik braaf de afwas doen na het eten, voel ik mij toch op een of andere manier schuldig. En lui.

Ik heb genoeg te doen overdag, maar als ik ’s middags op de bank lig te lezen of aan het bureau achter de computer zit, en mijn schoonmoeder komt binnen met haar potten en pannen, en bindt haar schort voor om nog even de laatste hand te leggen aan de sojaboontjes, of om in deze hitte de visjes op te bakken, dan heb ik het gevoel dat er iets niet klopt. En ziet ze er moe uit of lijkt dat nou maar zo?

Ik probeer mijn probleem met Steven te bespreken. Maar Steven heeft geen zin in extra problemen. Hij heeft er al genoeg op zijn werk. Welnee joh, mijn moeder houdt van koken, verzekert hij. Ze is het gewend. Ze doet het uit liefde voor mij.
Ja vroeger, zeg ik. Maar nu wordt ze een dagje ouder. En elke dag koken is best een opgave. En laatst was je tante hier en die begon er ook al over. Volgens mij verwachten ze van mij dat ik het huishouden op mij neem.

Ben je gek, zegt Steven. Jij hoeft helemaal niks te doen hoor. Bovendien, als jij ging koken, zou ze het toch niet lusten. Tsja dat is waar. En echt te popelen om meneers warme prak te verzorgen sta ik nu ook weer niet. Maar anderzijds, als ik dat vermoeide koppie van mijn schoonmoeder zie…

Op een avond staan er weer tal van heerlijk geurende schaaltjes netjes onder de blauwe vliegenstolp op de keukentafel. Voor ze haar schort afdoet en gaat douchen, steekt mijn schoonmoeder eerst nog de kaarsjes op het altaar van de baardgod aan. Omdat het vandaag een bijzondere dag is, krijgen alle godjes elk een sinaasappel en een kopje thee. Voor de aardgod, die onder het altaar op de grond woont, moet ze op haar knieen. Als ik zie hoeveel moeite ze heeft om weer overeind te komen, ben ik het zat. Is het niet voor Steven, dan is het voor haar, denk ik.

Na de afwas, als Steven in de kamer achter de computer zit, zeg ik tegen mijn schoonmoeder: morgen kook ik. Tomorrow I cook.
Ze kijkt me niet begrijpend aan.
Tomorrow! zeg ik en wapper wat met mijn handen naar een denkbeeldige toekomst. Vervolgens wijs ik op mezelf. Dan op de pannen. Cook!
Langzaam daagt er iets in dat grijze hoofd. Haar scherpe ogen staan helder. You! Zegt ze. Can you cook?
Jazeker, zeg ik. You! Ik wijs op haar. Eat! Ik maak het gebaar van eten.
Ik zie een lach. Een blijde, verbaasde, maar ook opgeluchte lach. Een lach die Stevens ongelijk bewijst.

Maar wat ga je koken dan? vraagt Steven.
Kweenie.
Je moet iets koken uit je eigen land.
Dat lust je moeder vast niet.
Maar als jij Chinees kookt, lust ze het ook niet.
Ik ga gewoon naar de markt en ik zie wel.
Oké, oké.

In de wijk achter ons huis is het elke dag markt. Wel honderd stalletjes met groenten, verse kruiden, fruit, vers geslacht varkensvlees, kippen, vis, rijst, mie en taufoe. Een stal verkoopt vers gestroopte kikkers. Zonder kop, maar eentje beweegt nog een beetje. Ik koop sla, waarvan ik denk dat Steven die lekker vindt. En zoete Chinese worstjes, waarvan ik hoop dat mijn schoonmoeder ze lust. Ik koop aardappelen en uien en wortelen. En bittergourd en eieren en tauge en een stuk gezouten vis voor de bittergourd met ei en de tauge met gezouten vis.

Als ik thuiskom, is mijn schoonmoeder naar kantoor en Steven naar zijn werk. Trots stal ik mijn buit op de keukentafel uit. De hele middag ben ik in de weer. Sla wassen, knoflook pellen, gemberwortel schoonmaken. Stuk voor stuk uitdagingen in een keuken die je niet kent. Vergiet? Scherp mes? Kommetjes? En er is maar één kookpit en twee wokpannen en dat is alles. De pit is enorm en telkens als ik hem laag probeer te zetten, gaat hij uit.

Een simpel ding als de aardappels koken is een gevecht. In een wok? En hoe werkt een elektrische rijstkoker ook alweer? Maar ik laat me niet kennen. Verdikke, ik zal ze laten zien dat ik heus wel kan koken. Dat ik niet het luie, ijdele, onhandige wezen ben waar zij mij voor aanzien. Tegen zevenen ben ik erin geslaagd de tauge, de sla en de bittergourd met ei te produceren. De rijst borrelt in de rijstkoker, de hutspot is bijna klaar, de zoete worstjes moeten alleen nog even opgewarmd.

Pffft, even zitten, kijken of ik nog mail heb. Computer opstarten, jawel hoor, mijn moeder en mijn zus en *%$$@!
Ik spring op en ren naar de keuken. Vloekend trek ik de hutspot van de pit. Snel schep ik de bovenste laag eraf. Getver wat een lucht.

Maar als Steven en mijn schoonmoeder om half acht verschijnen, staan er keurig zes schaaltjes op tafel. Netjes onder de plastic vliegenstolp, precies zoals mijn schoonmoeder dat doet. Warm is het eten niet meer, maar dat geeft niet. Het is hier in Kuala Lumpur al warm genoeg.

De rijst is papperig en alles smaakt min of meer hetzelfde omdat ik alleen peper en koriander kon vinden. Maar uiteindelijk valt de schade aan de hutspot mee en mijn schoonmoeder eet braaf een heel klein piezelhapje. Misschien denkt ze dat een vleugje aanbrand bij het eten van mijn land hoort. De worst eet ze helemaal op en over de bittergourd met ei knort ze tevreden.

Wat zegt ze? vraag ik.
‘Ze zegt,’ grinnikt Steven, ‘dat je inderdaad kunt koken.’

LEES OOK 31 manieren om de nieuwe liefde van je kind heel snel weg te jagen

dh magazine voorjaar 2017 120x600

gifgif
Saskia van der Valk
Saskia van der Valk
Saskia van der Valk (1960) studeerde ooit culturele antropologie en publiceerde drie bundels reisverhalen. Daarna kreeg haar reiskoorts definitief de overhand en leidde ze een reizend bestaan. Tot ze zeven jaar geleden op een veerboot op de Irrawaddy Steven tegenkwam. Sindsdien reizen ze samen. Of wonen ze in Kuala Lumpur bij haar schoonmoeder van in de tachtig die alleen Chinees spreekt.

RECENTE ARTIKELEN