Toen Ella een stelletje betweters op tv hoorden beweren dat we minder medicijnen moeten slikken, maar gewoon gezond moeten leven, had ze even haar puffertje nodig vanwege acute ademnood. “Je kunt nog zoveel paprika’s in stukken hakken, soms zit het antwoord toch echt in een pillendoosje. En dat is niets om je schuldig over te voelen.”
Ik zag het voorbijkomen op tv: leefstijl als medicijn. Een vlammend betoog dat me door het gebrek aan mededogen extra tegenvalt. Met de insteek dat een gezonde levensstijl gezonde mensen oplevert, zeg je in feite dat het leven maakbaar is. En dat iedereen die iets mankeert daar dus zelf schuldig aan is omdat ze niet gezond genoeg leven. En dat al die zieke mensen een hoop geld kosten en streng moeten worden afgerekend op hun inname aan gezonde zaken. Lekker stigmatiseren, want daar voelt iemand die wat heeft zich vast meteen beter van, toch?
Ik zeg niet dat het niet klopt, er is genoeg bewijs dat goed eten en voldoende bewegen positieve effecten hebben op de gezondheid. En dat is er inmiddels al zo ingeramd dat ik in mijn omgeving iedereen zijn best zie doen om gezonder te leven. Ondanks het feit dat de ‘leefstijlaanpassingen’ lang niet altijd makkelijk toe te passen zijn. Ook al omdat de lat moedeloos makend hoog ligt: was ik al godsgelukkig als ik aan 200 gram groente per dag kwam, is het alweer 375 gram geworden – waar eindigt dit?
Het maakt me echter wel kregel dat de mensheid door betweters met genoeg tijd om paprika’s te snipperen, wordt verteld hoe we moeten leven. Alsof we niet moeten meedraaien in een 24/7 economie om de huur of hypotheek te kunnen betalen. Alsof ouders van kleine kinderen niet op hun tandvlees lopen van vermoeidheid. Alsof er niet steeds meer mensen meerdere banen hebben of meer dan veertig uur werken om het hoofd boven water te houden en daarna misschien wel behoefte hebben aan iets anders dan sporten of komkommers hakken. Alsof overbelaste mantelzorgers opeens blij gaan huppelen als ze diepe kniebuigingen maken met een prei tussen hun tanden.
Begrijp me niet verkeerd, ik vind het mooi als mensen door hun manier van leven aan te passen zich beter voelen. Maar ik heb niets tegen mensen die wél medicijnen gebruiken. Er zijn grenzen aan wat haalbaar is en wat je aan genetische aanleg kunt bijsturen. En het is ontzettend gemeen om te zeggen dat dat allemaal kan worden opgelost met gezonder leven.
Ik heb in mijn naaste omgeving een pillenmijder die al leeft volgens het Paprika Principe. Hij moet ontzettend zijn best doen om zijn bloedsuiker binnen bepaalde waarden te houden. Als ik zie hoeveel energie erin gaat zitten, hoe vreugdeloos zijn dagen zijn en hoeveel stress dat hem oplevert, denk ik in stilte dat zijn leven aanzienlijk meer kwaliteit zou hebben met een pilletje. Maar: zijn leven, zijn keuze. En dat moet zo blijven, ook als je er voor kiest wél een pil te slikken.
Persoonlijk ben ik dolgelukkig met mijn eigen medicijnen. Ik hield mijn COPD niet over aan op de bank liggen en mokkataart naar binnen schuiven, het overkwam me terwijl ik druk bezig was vele ballen in de lucht te houden. Dankzij mijn puffer kan ik werken, met mijn honden lopen én tegelijk een gesprek met een ander baasje voeren. Ik kan in de auto weer met Kensington meezingen en ik kan naar de schouwburg zonder daar bijna te stikken door alle parfummetjes.
Ik durf dus wel te stellen dat mijn puffer mijn leven aanzienlijk meer verrijkt dat de paprika’s die ook hier echt weleens in de pan gaan. Zoals antihistamine het steeds langer wordende hooikoortsseizoen draaglijker voor me maakt. En mijn lieve buurvrouw kan janken van geluk dat ze eindelijk een pil die helpt bij haar gillende migraine. En het bevriende hondenbaasje met reuma juist nog kan lopen en meedoen omdat ze een goede pijnstiller heeft. Flikker op met je paprika’s, laten we dankbaar zijn dat er medicijnen zijn.
De betweters bedoelen het ongetwijfeld goed, maar niet iedereen is in staat ‘zijn ziekte om te keren’ en dat is dan geen kwestie van ‘eigen schuld’. Soms zit het gewoon fysiek tegen. Er zijn daarnaast mensen die écht liever op de bank liggen dan te sporten. Zullen we het zelfbeschikkingsrecht in onze vrije democratie een beetje in ere houden? En niet nóg meer gaan betuttelen? Ook in dit geval geldt: hun leven, hun keuze.
Er kan je bovendien ook gewoon zoveel shit overkomen dat je er niet ook nog eens een gezondheidsregime bij kunt hebben. Het leven is messy en ik ben nog geen gezondheidsgoeroe tegengekomen die daar rekening mee hield in zijn of haar verheffende plannen. Je kunt nog zoveel paprika’s naar binnen werken, soms zit het antwoord toch echt in een doosje van de apotheek. En dat is niets om je schuldig over te voelen.
Lees ook: Wil je stokoud worden en gezond blijven – ga aan de drank
NIEUW: SAAR CURSUSSEN Hey! Wist je dat we nu ook cursussen hebben? Niet van die niemendalletjes gemaakt door jonge meiden, maar stevige en slimme online trainingen gemaakt door en voor 50+ vrouwen. Kijk hier voor ons nieuwe cursusaanbod.
NU MET 15% INTRODUCTIEKORTING (gebruik bij het afrekenen de code: introductiekorting)
