Miriam wil graag een statement maken voor ouderen. Dat ze, als ze ziek worden, vaak meteen het gevoel krijgen dat anderen denken dat ze het niet gaan overleven. En niet de ziekte zelf maakt hen wanhopig maar dat wat anderen denken. “Niemand wil dood. Ook niet als je oud bent. Of ziek.”
Ik zie het autootje van mijn moeder -79 – straat inrijden. Ze parkeert voor de deur. Als ze uitstapt zie ik dat ze iets nieuws aanheeft. Een jurk. Een hele mooie blauwe jurk met zachte tinten oranje en roze. Ik wacht haar op in de deuropening en fluit. Fiet fieuw. Mooi Vrouwke! Met een twinkeling in haar ogen loopt ze naar binnen zonder iets te zeggen. ‘Is dit De Jurk mam?’. Ze staat stil. Draait zich om en zegt: Ja. Mooi hè?’
Op tweede paasdag vond ik mijn moeder op de bank. In eerste instantie dacht ik dat ze sliep maar toen ik dichterbij kwam zag ik dat ze haar ogen open had. Ik schrok me kapot. Langzaam kwam ze overeind en ze keek me droevig aan. Ze voelde zich hondsberoerd. Ze had het benauwd. Ik stelde voor om de dokter te bellen maar dat wuifde ze weg. Nee. Geen dokter. Ze zou die middag met twee vriendinnen naar het terras gaan en als ik nu de dokter zou bellen dan was er een kans dat ze te horen zou gaan krijgen dat dat niet zo’n goed plan was. Ik zag hoe ze zich overeind hees. Dit ging niet goed. Ik belde een vriendin die op de huisartsenpost werkt en vroeg haar om advies. ‘Bellen Mir’ luidde het antwoord’. Mijn moeder keek mij boos aan toen ik zei dat ik de huisartsenpostging bellen ‘Miriam? Als ik weer naar het ziekenhuis moet dan hoeft het voor mij niet meer…’ Mijn vragende blik beantwoordde ze met een: ‘Er is elke keer wat. Dat wil ik niet meer’.
Alsof ouderdom inherent is aan doodgaan
Mijn moeder tobt sinds anderhalf jaar met haar gezondheid. Tot haar zesenzeventigste was ze zo fit als een hoentje, er was af en toe wel wat maar niets was onoverkomelijk. De laatste anderhalf jaar belandde ze vier keer in het ziekenhuis. Dat doet wat met een mens. Dat is al vreselijk als je halverwege de dertig of veertig bent maar op die leeftijd gaat iedereen om je heen er van uit dat je weer opknapt. Als je tegen de tachtig of ouder bent reageert de wereld om je heen anders. Je voelt dan dat de mensen om je heen denken: oh o als dat maar goed komt. Juist die reactie is zo pijnlijk als je tegen de tachtig loopt of ouder bent. Alsof ouderdom inherent is aan doodgaan. Mensen gaan dood door ziektes. Niet uit ouderdom. Mama wil helemaal niet dood. Ze kan zeggen wat ze wil maar mijn moeder is nog lang niet van plan er tussenuit de piepen. Ze moet nog naar het terras. Met haar vriendinnen. Toch bel ik naar de huisartsenpost. En voel me schuldig.
Inleveren wie ze was
Als de ambulancebroeders mijn moeder onderzoeken maakt ze grapjes en doet net alsof er niets aan de hand is. Desondanks wordt ze door hen meegenomen. Ze berust zich in haar lot maar kijkt mij verwijtend aan als ze de ambulance in wordt geschoven. Ik beloof haar zo snel mogelijk naar haar toe te komen. Als de ambulance de straat uit is gereden moet ik huilen. Ze zegt iets te vaak dat het leven voor haar geen zin meer heeft zo. Elke keer weer is er iets. Elke keer weer moet ze een stukje inleveren van wie ze ooit was zegt ze. Iedereen wil oud worden maar niemand wil het zijn. Want, zo heeft ze mij herhaaldelijk uitgelegd, anderen wijzen je op je ouderdom. Zelf voel je je van binnen nog niet oud. Niet oud genoeg om te sterven.
De Jurk
Mama ligt een hele week in het ziekenhuis. Ze mag pas naar huis als haar zuurstofgehalte stabiel is. De hele week heeft ze het maar over één ding. Haar jurk. Ze zou haar jurk gaan passen bij de coupeuse maar dat kon niet doorgaan. Ze had zelf de stof uitgekozen en zelf ontworpen en ze baalt. ‘Het is een rok met een blouse maar het lijkt op een jurk’. Het enige wat mij interesseert is dat haar saturatie stabiel blijft. Opzouten met die jurk mam. Jij moet beter worden. Je moet weer naar huis. Afspreken met Will en Anja en in de zon op het terras koffiedrinken. Of wijn. Mijn moeder klaagt niet. Iedereen in het ziekenhuis vindt ze heel aardig. Er schijnt een bloed knappe dokter rond te lopen. Ze bewondert het kastanje rode haar van een verpleegkundige. Zelfs het eten vindt ze prima. Maar ze heeft het vooral over De Jurk. Gelukkig hoor ik haar geen een keer meer zeggen dat het leven voor haar geen zin meer heeft.
‘Rot op. Echt niet’
Nu staat ze in mijn woonkamer en wijst mij op de mooie details van haar jurk. De blinde sluiting. De lengte van haar rok. De bijzondere knoopjes. En die stof. Italiaans katoen. ‘Die stof alleen al was al meer tachtig euro. Prachtig hè? Het lijkt toch net op een schilderij die kleuren?’ Ze draait nog net geen pirouette. Ik kijk haar aan, bewonder haar creatie en zeg: Twee weken geleden wilde je nog dood’. Ze valt stil. Duwt haar mouwen een beetje omhoog. Staart me aan zoals alleen mijn moeder dat kan en antwoordt: ‘Rot op. Echt niet’.
NIEUW: SAAR CURSUSSEN Hey! Wist je dat we nu ook cursussen hebben? Niet van die niemendalletjes gemaakt door jonge meiden, maar stevige en slimme online trainingen gemaakt door en voor 50+ vrouwen. Kijk hier voor ons nieuwe cursusaanbod.
NU MET 15% INTRODUCTIEKORTING (gebruik bij het afrekenen de code: introductiekorting)
