Zolang ze het zich kan herinneren voelt Lotte (59) een speciale band met de natuur. De komst van de langste dag viert ze op haar eigen stille manier: ‘Het is een mooi ijkpunt in het jaar.’
“Mijn ouders zijn protestant, als kind heb ik vele uren in de kerk gezeten omdat het zo hoorde. Maar ik heb er nooit echt wat bij gevoeld. Het geloof zoals sommige mensen dat ervaren – troostrijk, verbindend – is voor mij nooit gaan leven.
Ik kon als kind al wel enorm genieten van de seizoenen, van water van beekje tot zee en van de natuur. Als jonge twintiger kwam ik voor het eerst in aanraking met wicca, een ‘natuurreligie’. De aanleiding was heel cliché: ik had geen relatie en hoopte zo te weten te komen waarom niet en belangrijker nog: hoe dan wel?
Hoeveel pendels, spells en tarotkaarten ik er ook tegenaan gooide, het antwoord op dit vraag heb ik nooit gekregen. Een relatie trouwens ook niet. Wat ik wel leerde, was respect voor de elementen en liefde voor de natuur. Wicca is nogal vrouwelijk georiënteerd: de moedergodin heeft als maagd, moeder en wijze oudere vrouw drie gedaanten.
De aanhangers zijn aardig goed georganiseerd, je kunt je aansluiten bij een groep gelijkgestemden. Dan valt al snel het woord ‘heksenkring’ maar dat gebruik ik zelf liever niet omdat het zo’n negatieve klank heeft. De vrouwen die ooit zo werden genoemd, waren vaak zelfredzame types met de nodige kennis, heel bedreigend voor sommige mannen. De heksen zoals we uit sprookjes kennen hebben het beeld geen goed gedaan.
De term wiccan is neutraler. Ook die gebruik ik niet meer. Mensen verklaren je al snel voor gek, heb ik gemerkt. En ik heb zelf ook niet zoveel met aanhangers die in het hart van een pentagram rituelen uitvoeren of rond middernacht in een kring op de hei gaan zitten. Het voelt al snel als niet echt, als een toneelstukje, al moet iedereen natuurlijk doen wat bij hem of haar past.
Als dertiger en veertiger liet ik wicca helemaal los. Het leven was overvol, ik had er geen ruimte meer voor. Na mijn vijftigste sloop het vanzelf mijn leven weer binnen, vooral omdat ik meer ging wandelen. Dat is een prettig tempo om de natuur te ervaren en te aarden. Waar anderen kracht putten uit de bijbel, kan ik me helemaal opladen aan een grote eik.
En als je veel in de natuur bent, gaat die ook meer voor je leven. Ga je toch wat vaker plastic rapen. Of eens een paar zakjes veldbloemen uitstrooien op een plek die wel wat bloei en bijtjes kan gebruiken. Ik word er rustig en gelukkig van. En ik geloof heilig in de medische wetenschap en farmaceutische redmiddelen, maar toen ik een zorgwekkende diagnose kreeg, was het toch de natuur waar ik uithuilde die me kracht en troost bood.
Ik kan het niet goed verklaren. Het is iets wat heel diep van binnen zit. Mijn vorm van wicca beoefen ik allang niet meer in groepsverband, wel hou ik me aan de ‘wet van drie’. Volgens deze regel komt alles wat je doet drievoudig bij je terug.
Wens je iemand iets kwaads (zwarte magie) dan zul je dat zelf drievoudig terugkrijgen. En doe je goede dingen (witte magie), dan krijg je dat drievoudig terug. Het is volgens mij een oude wijsheid. De een noemt het karma, de ander zegt ‘wat je zaait, zul je oogsten’. Het komt op hetzelfde neer en het is een prettige, overzichtelijke, bewuste manier van leven waar ik me goed bij voel. Ik heb nooit iets anders gepraktiseerd dan de witte variant.
Vandaag is de zomerzonnewende, om 20:51 GMT om precies te zijn. Ik moet daar altijd om lachen, want zo nauw luistert het niet in de natuur. Die marcheert in haar eigen tempo, denk maar aan vroege lentes en een laat najaar. Het is wel een ijkpunt in het jaar voor me, die overgang naar de langste dag. ‘Litha’ heet het in wicca, je kunt het ook midzomer noemen. Als je er oog voor hebt, zie je het aan de bomen: het groen krijgt vanaf nu een andere kleur. Je hoort het ook aan de vogels, ze zijn wat minder luidruchtig met het einde van het broedseizoen in zicht.
Ik heb ooit de zonnewende bij Stonehenge meegemaakt, het leek me geweldig om de zon te zien opkomen met gelijkgestemden, maar eigenlijk was dat vooral ongemakkelijk. Iedereen beleeft het toch op zijn eigen manier. Ik misgun dansende druïden hun moment niet, maar ik miste de stilte, het spirituele van het moment.
Mijn zonnewende van dit jaar beleefde ik dan ook in mijn eentje. Ik ben om half vijf opgestaan en naar een plek gereden met uitzicht op de horizon. Het was een beetje nevelig, het graan staat nog niet heel hoog, de hemel kleurde. Mijn hond scharrelde een beetje rond en ik heb er de zon zien opkomen, van roze en paars naar oranje, geel en uiteindelijk zonnestralen. Tien voor half zes, zoiets. Om half zes was het glorieus dag.
Het was heerlijk. Welkom, langste dag. Ook welkom: het langzame, trage, gestage aftellen naar het volgende seizoen. Het biedt zoveel houvast, dat dat gewoon doorgaat, hoeveel onrust er ook in de wereld of in je hart of hoofd is. Op de terugweg heb ik wat wilde bloemenmengsels uitgestrooid langs de sloot, om iets terug te geven aan de natuur. Ik hoop er drievoudig mensen een plezier mee te kunnen doen, als ze bloeien.”
Nooit meer iets missen?
Schrijf je in voor de nieuwsbrief en je krijgt wekelijks een verzameling van de beste stukken, updates over de podcast en de beste aanbiedingen van Saar in je mailbox!