Bollenkweker Harm, supermarktmanager Ingrid en schoonmaker Lieke over hun vakantiekrachten. “De verbazing op hun gezicht als ik zeg dat hun mobieltje in de locker moet.”
DE EERSTE INDRUK
Ingrid: “Ga alsjeblieft niet mee als hij of zij zich aanmeldt voor een baantje. Meestal is er geen sprake van een sollicitatiegesprek, het is even een praatje en een formulier invullen. Dat moet je kind kunnen. Bemoei je er niet mee. Ik vind het niet aandoenlijk, ik vind het achterlijk.”
Harm: “In het begin zijn ze heel lacherig en vinden ze alles gek, daar moet je even doorheen prikken. Ik zet een nieuwkomer de eerste dagen het liefst tussen een oudgediende en een paar Polen. Die werken hard, zo krijgen ze een idee wat de bedoeling is. Later plaats ik ze ook bij leeftijdgenoten, hoor. Daar zijn al heel wat verkeringen uit ontstaan.”
Lieke: “Er zijn zestienjarigen die geen idee hebben hoe je met een mop werkt. Heel grappig is dat ze na een paar dagen meestal met de rest mee mopperen als het ergens een zwijnenstal is.”
AAN DE SLAG
Ingrid: “Je moet er wel bijblijven of er een wat meer ervaren kracht in de buurt zetten, anders krijg je al snel zwaardgevechten met stokbroden in het magazijn. Ze zijn erg snel afgeleid. De beste manier om pubers te motiveren is ze verantwoordelijkheid geven. En als ze fouten maken omdat ze teveel met elkaar hebben staan kletsen, laat ik ze die zelf herstellen. Dat levert gezucht en ‘wat maakt dat nou uit?’ op, maar dan moet je maar goed lezen, joh.”
Harm: “Ik kan erg genieten van de gesprekken die ze onderling voeren. Dan staan ze met overslaande stem heel gewichtig te doen over scooters. Of ze kennen opeens allemaal een leraar waar ze niets mee hebben. Ze lullen over álles: over wie wie kent, over wie wat gaat doen, over wie wat gedaan heeft. Heerlijk.”
Lieke: “Er zijn kinderen uit witte enclaves die voor het eerst met Turken en Marokkanen in aanraking komen. Wat ik top vind aan pubers is dat ze dat vaak eng én geweldig vinden. Ik heb over en weer vragen gehoord waarvan ik dacht: ‘Dit kun je niet maken’. Maar het is ook over en weer leerzaam.”
DE STRIJD OM HET MOBIELTJE
Harm: “De meesten kunnen niet kunnen geloven dat ze hun telefoon in hun locker moeten leggen. Er zijn erbij die daar helemaal zweterig van worden. In de pauzes kunnen ze die dingen natuurlijk gewoon weer pakken en ze mogen hier op de wifi. Maar tijdens het werk moeten ze weg. Veel te veel afleiding. Ik betaal ze niet om op Tinder te gaan zitten swipen. Er zijn er ooit een paar afgehaakt, die trokken het niet. Dat lijkt me toch wel een probleem in je dagelijkse leven.”
Ingrid: “Van alle smoesjes waar ze mee aankomen als ze te laat zijn, komt ‘Mijn moeder heeft me niet wakker gemaakt’ het meest voor. ‘Daar je je dan ook wekkers voor,’ zeg ik dan. Na drie keer hoeven ze niet meer te komen, ik moet op ze kunnen rekenen. En als je weet dat je vroeg bent ingeroosterd, moet je misschien niet tot vier uur uitgaan. Soms heb ik echt het gevoel dat ik bezig ben met opvoeden. Er zijn overigens ook bikkels die rechtstreeks uit een club komen werken. Daar gieten we dan een extra espresso voor in.”
ALTIJD LEUK
Lieke: “De volhouders zie je groeien. Ik snap dat ze het puur voor het geld doen en liever bij het meer zouden liggen met hun vrienden. Maar voor hun ontwikkeling is het goud om een tijdje mee te draaien in een heel andere wereld met heel andere volwassenen dan ze gewend zijn. Nuttiger dan backpacken, naar mijn mening.”
Ingrid: “Twee mensen van mijn team zijn begonnen als vakantiekracht en de rest van hun schooltijd en studietijd blijven hangen. Ze werden wel steeds duurder, maar ze waren goed ingewerkt en ik kon altijd op ze rekenen, dat is ook wat waard. Ik heb ze vanaf hun veertiende meegemaakt, je wilt niet weten hoe ze in een paar jaar veranderen. Mooi om te zien, hoe ze steeds meer aankunnen en naar zich toetrekken.”
Harm: “Ik zie na twee dagen al wie het gaat redden in het leven. Je hebt aanpakkers en zuchters. Dit is geen spannend werk, het is een kwestie van volhouden, dat selecteert zich snel uit. Ik had er eentje die het helemaal niks vond en een grote mond had, maar wel doorging. Hij had het altijd over de filmpjes die hij maakte. Na de vakantie heb ik hem gevraagd een bedrijfsfilmpje te maken. Dat heeft hij hartstikke goed gedaan, compleet met een drone boven het land. Daar heeft hij meer mee verdiend dan met bollen pellen. Maar het gaat ook om een beetje karakter kweken.”
