Jane Juska was 66 toen ze dacht: ik heb zin in mannenbillen, een penis en een goed gesprek. Lees haar verhaal en je gaat onmiddellijk ook op zoek naar een man met wie je kunt praten, lachen, vrijen.
‘Voordat ik 67 word – volgend jaar maart – wil ik graag veel seks hebben met een man die ik leuk vind. Als je eerst met me wilt praten: Trollope is mijn favoriete schrijver.’ Zo luidt een advertentie in The New York Review of Books, geplaatst in de herfst van 1999.
De tekst is genoeg om je fantasie op hol te laten slaan. Wat voor vrouw zou zo’n advertentie bedenken? Welke mannen zouden erop reageren? Waarom wilde ze dit? Heeft ze gekregen wat ze wilde? Of is ze de week erop beroofd, verkracht en vermoord in een steegje gevonden?
Het antwoord op dat soort vragen krijg je meestal niet, als lezer. Maar de vrouw die deze advertentie zette, schreef er een boek over in 2003: A Round-Heeled Woman: My Late-Life Adventures in Sex and Romance. De Nederlandse versie (een beetje tuttig vertaald als Een dame op vrijersvoeten) is alleen nog tweedehands verkrijgbaar en ik had er nooit van gehoord. Ik zou er ook nooit van hebben geweten als ik niet onlangs in verschillende Amerikaanse en Engelse kranten had gelezen dat Jane Juska, want zo heette ze, eind vorig jaar op 84-jarige leeftijd is overleden. En haar levensverhaal is fascinerend.
In 1999 is Jane Juska een 66-jarige gepensioneerde lerares Engels, in Berkeley, Californië. Ze was geboren in 1933 en opgegroeid in een bloedeloos puriteins gezin in een gehucht in Ohio, trouwde jong om daarvandaan te komen en scheidde in 1972 na een tamelijk liefdeloos huwelijk. Ze voedde haar zoon in haar eentje op, terwijl ze haar passie vond in haar werk. De 27 jaar na haar scheiding had ze een nonexistent sexleven – nou ja, daarvóór was het ook al niet veel.
Maar je werk kan dan je passie wezen, op een gegeven moment verlang je weleens naar een man. Waar vind je die op je 66ste? De keurige manieren om te daten op haar leeftijd – wandelclubs voor ouderen, vogels kijken voor ouderen, ontmoetingsplekken voor ouderen (ze hangt zelfs rond in de ijzerwarenwinkel) – leveren niks op. Internetdaten bestaat nog niet of nauwelijks. Bovendien wil ze geen nieuwe echtgenoot wiens vuile sokken ze moet wassen. Wat ze wil, is aangeraakt worden. Wat ze wil, is wat ze nooit gekregen heeft: goede, liefdevolle sex met iemand die ze leuk vindt.
Op een avond ziet ze in de bioscoop een oude Franse film: Conte d’hiver. Daarin plaatst een vrouw namens een vriendin van middelbare leeftijd een contactadvertentie in een krant. Waarom, denkt Jane, doe ik niet zoiets voor mezelf? Ze kiest het chique literaire tijdschrift The New York Review of Books, dat ze zelf zo graag leest, in de hoop dat ze daarmee intelligente mannen aantrekt die haar liefde voor literatuur delen. Ze moet haar woorden wegen: die kosten namelijk $ 4,55 per stuk en ze is niet rijk. De avond dat ze de advertentie stuurt, voelt ze zich geweldig: ‘Ik wilde de vrouw worden die ik nooit geweest was, een vrouw die geniet van intimiteit met een man, in plaats van die te vrezen.’
De advertentie blijkt een schot in de roos: Jane krijgt 63 brieven van mannen tussen de 85 en 32 jaar. Eén man stuurt een naaktfoto van zichzelf met alleen een zonnebril op, plus een gedicht over zijn afschuw van oudere vrouwen. Een andere man bekent dat hij getrouwd is. Een 72-jarige man die in een prachtige, chique buurt woont, vertelt alleen dat hij erg geil is. De buurt is goed, maar het onelegante woord ‘geil’ verpest het. Dat soort mannen belandt op de ‘nee’-stapel. Jane wordt er gelukkig niet treurig van, maar juist vrolijk: ze geniet van de macht die ze zichzelf heeft gegeven om de mannen zelf te kiezen. Bovendien is er de ‘ja-stapel’, vol mannen met verschillende leeftijden, beroepen en woonplaatsen, maar met één ding gemeen: ze schrijven mooi. Jane wordt net zo opgewonden van een mooie zin als van het lichaam van een man.
Wat volgt, zijn negen serieuze afspraakjes, die niet allemaal in bed eindigen – Jane blijft op een avontuurlijke manier kritisch: ook als ze een man niet ziet zitten, is ze nieuwsgierig naar hem, maar als ze het niet met hem wil doen, zegt ze dat gewoon, want dit is háár avontuur en zij bepaalt wat ze wil. Uiteindelijk blijft er een handvol minnaars over – eenmalige, of voor langere tijd.
Het is niet zo dat ze het altijd maar makkelijk vindt om haar kleren uit te trekken voor een nieuwe man, of om te vrijen met het licht aan. Maar ze doet het, telkens weer, om haar lust maar ook haar nieuwsgierigheid te bevredigen. En niet alle mannen pakken even leuk uit. Zo is er Jonah, die 82 blijkt (in zijn mail had hij gezegd dat hij ‘een klein beetje ouder’ was dan zij) en haar champagneglazen en haar zijden pyjamabroek steelt. Of de knappe 72-jarige Robert: hij neemt haar mee naar de opera, vraagt naar haar sexuele fantasieën en is een van de meest bedreven minnaars die ze ooit zal hebben. Jane wordt verliefd op hem, maar hij is dat niet op haar. Dus ze breekt met hem.
Toch vindt ze ook de tegenvallers een leerzame ervaring. En ze heeft humor, dat helpt. Ze heeft bovendien nog leuke brieven over: ze doet het met Sidney, een eigenaardige New Yorker, na een aantal afspraakjes in de vergaderzaal van zijn kantoor; met de charmante John, een kluizenaar in New England, die op snoepjes zuigt (hij probeert van het roken af te komen) als hij haar oraal bevredigt. Met Matt heeft ze telefoonsex: met zijn prachtige, verleidelijke stem praat hij over alle mogelijke standjes en citeert poëzie.
De mannen komen niet allemaal netjes na elkaar; Jane houdt er parallelle relaties op na. Waarom zou ze ‘trouw’ zijn aan één man? Ze geniet veel te veel van haar sexuele avonturen. Ze wil bovendien afrekenen met haar preutse opvoeding. Eindelijk eist ze alle verlangens op die haar leven lang onderdrukt zijn. Ze geeft toe dat ze opgewonden wordt van mannenbillen, van lange gespierde benen, van dat vlakke stukje lichaam onder hun navel, van hun penissen. Bij sommige vrouwen verdwijnt dat verlangen in de menopauze, maar Jane is juist brutaler geworden. Ze heeft iets in te halen.
De leukste minnaar is Graham van 32. Hij heeft nog nooit een vrouw gehad die ouder was dan hij, hij heeft ook nog nooit gereageerd op een contactadvertentie. Maar hij is geïntrigeerd door haar woorden. In zijn eerste brief zegt hij dat sex ‘extreem belangrijk’ voor hem is, ‘en mijn bekwaamheid is tamelijk groot’. De conversatie begint per e-mail, dan via de telefoon, dan pas ontmoeten ze elkaar. Ze houden van dezelfde schrijvers en praten er graag over. Graham is niet alleen een van de intellectueelste mannen die ze ontmoet, hij is ook hartstikke knap: lang, groene ogen, schaamteloos erotisch. Wanneer hij haar een glas wijn inschenkt, zegt hij dat hij niet drinkt: hij heeft geen remmingen, dus hij hoeft ze ook niet los te laten. ’s Avonds, als ze zich hardop afvraagt wat een jongeman als hij moet met een oude vrouw met een dikke buik, legt hij haar neer op haar hotelbed, knielt voor haar neer en vertelt haar hoe sexy ze is.
Uiteindelijk staan het leeftijds- en afstandsverschil toch tussen hen in. Een kleine twee jaar na hun eerste ontmoeting trouwt Graham met een vrouw van zijn eigen leeftijd in zijn eigen stad. Janes hart is wéér gebroken, maar ze blijft met Graham bevriend. Tot het eind van haar leven zoekt hij haar af en toe op, maken ze lange wandelingen en praten ze over relaties, schrijven, boeken, liefde. Hij is haar muze, zij is zijn beste vriendin.
En de andere mannen blijven komen – letterlijk en figuurlijk. Ook als haar boek is gepubliceerd, bellen ze en komen ze naar haar lezingen en signeersessies. Sommigen denken dat ze makkelijk te versieren is – die snappen er dus niks van. Met andere mannen kan ze wel goed praten, zoals de man die op een oudere Clark Gable lijkt (hij heeft de schoonste nagels die ze ooit heeft gezien) die zegt dat hij getrouwd is maar belooft om haar zoveel van zichzelf te geven als ze maar aankan. Als ze 50 was geweest, was ze hard weggerend. Maar nu ze midden 70 is, zijn de sex en het gezelschap juist welkom in haar leven.
Toen Jane Juska uiteindelijk terugkeek op haar leven na de advertentie, kon ze alleen maar tevreden zijn. De affaires en flirts hadden haar leven veranderd. Ze vond intellectuele partners, mannen die naar haar mening vroegen, wat ze bijna net zo opwindend vond als sex. In een interview zei ze: ‘Ik dacht dat ik vermoord zou kunnen worden of in elkaar geslagen, dat ik een ziekte zou oplopen of er verdrietig van zou worden. Maar ik dacht ook dat ik er erg gelukkig van zou worden, dat ik leuk gezelschap zou vinden. En dat laatste is gebeurd. Ik heb intieme vriendschappen onderhouden met buitengewone mannen. Oké, ik heb mannen ontmoet die niet aardig of attent waren, maar ook mannen die aardig en attent en grappig en echt waren. Ik geloof dat ik heb ontdekt dat mannen ook mensen zijn.’ Grinnikend: ‘Het soort mensen dat ik het liefst naakt zie.’
Op 24 oktober 2017 overleed Jane Juska. Niet vermoord, beroofd en verkracht in een steegje, maar diep-, diep-gelukkig in haar eigen huisje.