Els wordt gek van al die vriendinnen die ineens allemaal zonodig spiritueel moeten worden. ‘Ik vind het een hobby voor mensen met te veel tijd en te veel geld.’
“Je moet echt naar je lichaam gaan luisteren, Els.” De vriendin pakt bezorgd mijn hand. Ik moet me beheersen hem niet met een ruk terug te trekken. Nadat ik drie dagen geleden ben geopereerd, lig ik nog een beetje bibberig op de bank. De ingreep is ietwat tegengevallen, maar ik ben vast van plan morgen weer aan het werk te gaan. Gewoon lekker thuis. Als het me teveel wordt, is mijn bed tien stappen lopen.
Mijn vriendin vindt het een absurd plan. “Je lichaam wil je iets vertellen, lieve schat. Als je lichamelijke klachten krijgt, zit daar vaak een onverwerkt verdriet of trauma uit het verleden achter. Je galblaas staat bijvoorbeeld voor spirituele balans. Als je te veel over je grenzen gaat, raakt-ie ontstoken. Als ik jou was zou ik een paar maanden rust nemen. Je chakra’s moeten weer gaan stromen.”
Als mijn vriendin zou beschikken over de voelsprieten waar ze zo prat op gaat, zou ze zien dat ik rode wangen krijg van irritatie. Een paar maanden rust nemen? Ik ben freelancer en moet de kost verdienen. Zij heeft misschien niks te doen dankzij de riante alimentatie van haar hardwerkende ex, maar ik heb toevallig een leven waarin ik zelf de hypotheek moet betalen plus de bakker en de groenteboer.
De rest van de avond blijft mijn vriendin me overladen met spirituele adviezen. Ze is zo vol van haar boodschap dat ik niks hoef te zeggen. Af en toe een beetje knikken is voldoende. Als ze eindelijk naar huis gaat, heb ik zin de deur heel hard achter haar dicht te slaan.
Wat is dat toch met de spirituele medemens? Waarom hebben ze een niet te stuiten zendingsdrang? Ze lijken verdorie wel Jehova’s Getuigen, maar dan in een ander jasje. God is vervangen door de kosmos. Bidden heet mindfulness. Een bedevaartstocht is een spirituele reis. Voor de rest is er weinig verschil. Ze publiceren boeken die net zo slaapverwekkend en zalvend geschreven zijn als De Wachttoren. Ze bellen niet op zondagochtend bij je aan, maar vermommen zich als goedwillende vriendinnen en kijken je meewarig aan als je niet ontvankelijk bent voor hun boodschap. Oké, er wordt niet met hel en verdoemenis gedreigd, maar veel scheelt het niet. De mens die niet ontvankelijk is voor hun goddelijke boodschap zal ziek, dik of depressief worden en dat blijven – zoveel is zeker. En het is aan de spirituele medemens om ze voor dit vreselijke lot te behoeden.
Ooit waren die vriendinnen gewone, leuke meiden. Ze dronken en rookten, aten patatjes oorlog en dansten op tafel als een feestje uit de hand liep. Nu zijn het middelbare vrouwen die quinoa-salades eten en de Happinez lezen. Allemaal prima, als ze daarmee hun leven willen vullen moeten ze dat vooral doen, maar val mij er alsjeblieft niet mee lastig.
Collega Carla krijgt er ook de zenuwen van. “Misschien vind ik dat hele spirituele gedoe niet eens zo erg”, verzucht ze, “maar ik vind de mensen die ermee bezig zijn zo verschrikkelijk. Ik heb bijvoorbeeld een buurvrouw die getrouwd is met een man die bakken geld verdient. Zelf heeft ze Nederlands gestudeerd, maar ze is principieel thuisblijfmoeder. Misschien ben ik gewoon jaloers hoor, maar ik kan er gewoon niet tegen dat ze alleen maar bezig is met zichzelf. Dan kom ik bijvoorbeeld op een doordeweekse vrijdag de tuin van de buren ingelopen om een geleend boek terug te brengen en dan ligt de buurvrouw op de trampoline terwijl ze gemasseerd wordt door een andere moeder die ook niet werkt en helemaal in de ban van mindfulness is.”
Ik geloof dat dát me misschien nog het meeste stoort: dat spirituele is een hobby voor mensen met te veel tijd en te veel geld. Zoals mijn katholieke grootmoeder een foto van de paus op haar dressoir had en Jezus aan het kruis aan de muur, heeft een vrouw die in mijn straat woont Tibetaanse vlaggetjes aan haar huis hangen. Ze heeft ergens gelezen dat die vrede, compassie, kracht en wijsheid verspreiden.
Als ik ’s avonds de hond uitlaat moet ik de aanvechting bedwingen de vermaledijde Tibetaanse gebedsvlaggetjes van de gevel te rukken. Ik wil mijn straatgenote rammelen en gillen: ‘Ga iets zinnigs doen met je leven. Word vrijwilliger bij de Voedselbank, ga wandelen met demente bejaarden, geef les aan asielzoekers of verdwijn voor mijn part naar Syrië om in een vluchtelingenkamp te werken.’
Dat zeg ik natuurlijk niet, want ze zal me alleen maar medelijdend aankijken en me adviseren op Biodanza te gaan om tot rust te komen. Ha, alsof ik tijd en zin heb met opgeheven armen door de velden te dansen. Als ik vrij ben wil ik lekker met mijn hond wandelen, een Netflix-serie bekijken of de krant lezen.
Over de krant gesproken, het valt me op dat mijn spirituele vriendinnen vaak onthutsend slecht het wereldnieuws volgen. Een terrorist die zichzelf opblaast in Manchester, de oorlog in Oekraïne – ze vinden het allemaal niet zo van belang. Ze praten liever over de ayahuasca-theeceremonie die ze net hebben gevolgd. Dat is vele malen interessanter dan de meisjes die worden verkracht door Boko Haram.
Het schaamteloze egocentrisme en het totale gebrek aan enige zelfkennis kan soms werkelijk stuitend zijn. De vriendin uit het begin van het verhaal slijt haar dagen op zoek naar ‘zingeving’ en probeert krampachtig ‘in het nu’ te leven. Als ze ’s ochtends haar groene smoothie van andijvie, amandelmelk en sesamzaadjes achterover klokt, probeert ze heel bewust van elk slokje te genieten. Op weg naar de Natuurwinkel drinkt ze de kleuren van de lente in, als ze in haar tuin haar Tai Chi-oefeningen doet staat ze stil bij elk gebaar. Prijzenswaardig, maar wat heeft het in vredesnaam te maken met het werkelijke leven?
Niet dat mijn vriendin daar enig idee van heeft. Zo beweerde ze laatst doodleuk dat ze niets om het materiële geeft. Ik was op bezoek in haar villa, we zaten aan haar met de hand gemaakte eettafel van zevenduizend euro en keken uit op haar schitterend aangelegde tuin. “Als het moet, ben ik even gelukkig op een flatje driehoog achter”, sprak ze. “Het gaat om het innerlijk, vind je ook niet?” Zo spreken alleen de rijken der aarde, die ’s avonds heerlijk in hun Hästens-bedje kruipen en een donzen dekbed over zich heen trekken. Niks mis met die tafel en dat bed en het dekbed, maar ik geloof ze pas als ze hun aardse goederen hebben weggeschonken en gehuld in een jutezak op Jezus-sandalen de rest van hun levensweg vervolgen.
De schoonzus van mijn collega Josefien is vorig jaar overleden aan kanker. Drie jaar is ze ziek geweest. Chemokuren, operaties, bestralingen, ze heeft het allemaal doorstaan in de hoop dat ze haar twee zoontjes volwassen zou zien worden. Haar vriendinnen struikelden over elkaar om haar te helpen. De een paste op, de ander kookte, de volgende bracht haar kinderen naar hockey. Maar wat ze óók deden: Josefiens schoonzusje overladen met spirituele lulkoek.
Josefien: “Een vrouw gaf haar het boek Leren leven als een elastiekje. Daarin kun je lezen dat kanker vrij simpel te genezen is. Het enige wat je moet doen is de ziekte omhelzen en verwelkomen in je leven. Als je luistert naar de boodschap die de kanker je wil vertellen, heb je niks meer te vrezen. Een andere moeder raadde mijn schoonzusje aan mantra’s te zingen vanwege de weldadige invloed op je hersenen. De volgende wist zeker dat een suikervrij dieet en elke dag een eetlepel zuiveringszout de tumor zou laten verdwijnen. En dan was er ook nog een nichtje dat ergens had gelezen dat zeven weken mediteren in een Boeddhistisch klooster de enige weg naar genezing zou zijn.
Hoe zieker mijn schoonzusje werd, des te krankzinniger werden de adviezen. En dat zou misschien niet eens zo erg zijn geweest, ware het niet dat de vriendinnen een beetje beledigd waren als ze niet werden opgevolgd. Ze straalden uit: als je zo eigenwijs bent, is het geen wonder dat je niet beter wordt. De verantwoordelijkheid voor haar ziekte werd zo bij mijn schoonzusje gelegd, in plaats dat het werd toegeschreven aan stomme pech. Soms had mijn schoonzusje zin heel hard te roepen: “En nou ophoepelen met jullie sinaasappelen en soep en onzinnige adviezen. Laat me alsjeblieft met rust.”
Tuttut, zeggen sommige lezers nu, die vriendinnen bedoelden het goed. Ze wilden allemaal dat Josefiens schoonzusje beter zou worden. Dat is waar, maar hun fout was dat ze als een missionaris hun boodschap verkondigen. Laat de ongelovigen met rust, schud niet meewarig met je hoofd als ze niet willen horen dat kankertumoren zich ontwikkelen als gevolg van stress, verdriet, teleurstelling of schuldgevoelens. Als je daarover zo graag van gedachten wilt wisselen, begin dan een praatgroep met geloofsgenoten. Dat is ongetwijfeld heel boeiend en gezellig, je doet er niemand kwaad mee en het houdt je van de straat.
LEES OOK: Fillers, crunches, nooit meer pasta – Els gaat liever dood
NIEUW: SAAR CURSUSSEN Hey! Wist je dat we nu ook cursussen hebben? Niet van die niemendalletjes gemaakt door jonge meiden, maar stevige en slimme online trainingen gemaakt door en voor 50+ vrouwen. Kijk hier voor ons nieuwe cursusaanbod.
NU MET 15% INTRODUCTIEKORTING (gebruik bij het afrekenen de code: introductiekorting)
