De vader van Patricia (56) kwakkelt de laatste jaren met zijn gezondheid. Hij heeft last van zijn hart, ziet slecht, beweegt steeds moeilijker en vergeet zoveel dat ze het begin van dementie of alzheimer vermoedt. Daarom moet ze eigenlijk, nu het nog kan, praten met haar 82-jarige vader. Over ‘wat nu als je overlijdt’. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan…
LEES OOK: Ilone lag opgebaard in de stal tegenover Nico, haar paard
Mijn vader is niet zo’n prater. Ik ook niet. We hebben altijd goed met elkaar kunnen grappen en hij kan heel mooie verhalen vertellen, maar echt serieus praten…Eigenlijk hebben we dat nooit gedaan. We zijn allebei wat introvert. Binnenvetterig. Mijn moeder was veel opener, maar helaas is zij overleden. En mijn broer, ach, aan hem heb ik niet zoveel, omdat hij in het buitenland zit. Ik draag de verantwoordelijkheid van een enig kind, zo voelt dat wel. En dit enig kind heeft geen idee wat haar vader wil na zijn dood.
Je kop in het zand steken, dat kunnen mijn vader en ik allebei heel goed. Het ‘probleem’ negeren totdat het je recht in je gezicht aan kijkt. En dat doet het nu. Mijn vader woont nog thuis, maar het gaat niet zo goed met hem. Hij is al jaren hartpatiënt en kortademig en hoewel hij een bril draagt, blijft zijn zicht achteruit gaan. Hij strompelt achter een rollator door het huis en ik ben elke keer, als ik bij hem op bezoek ga, bang dat hij ergens gevallen is. Natuurlijk heeft hij wel zo’n meldknop om zijn pols, maar zijn tegenwoordigheid van geest wordt ook steeds minder, dus ik weet niet of hij erop zou drukken. Volgens mij is mijn vader ook aan het dementeren, want hij doet er steeds langer over om op de namen van zijn familieleden en vrienden te komen en laatst wist hij tijdens een klein rondje wandelen de weg naar huis niet meer.
Het gaat ineens heel hard, merk ik. Die verrotte ouderdom. Mijn beste vriendin zei laatst dat ik er echt rekening mee moet houden dat mijn vader eventueel snel kan overlijden. Ze begon me allemaal vragen te stellen. Waar denk je dat je vader begraven wil worden? Of zou hij eerder voor een crematie kiezen? Denk je dat je zo’n uitvaart kort en zakelijk zou houden of mogen er wel wat mensen een leuk woordje doen? Kies je traditiegetrouw voor een uitvaartcentrum of zou hij een originelere plek kunnen waarderen?
Het waren goede vragen, maar toch raakte ik er geïrriteerd door. Want heel eerlijk: ik wist het antwoord niet. Mijn vader heeft er nooit over gepraat en ik heb er nooit naar gevraagd. En waarom niet? Ik denk dat het antwoord zo simpel is als dat ik bang ben om toe te geven dat ook mijn vader sterfelijk is. Altijd was ik zijn oogappel. We zijn beiden muzikant en voelen elkaar op zoveel gebieden feilloos (en zonder woorden) aan dat ik had gehoopt dat dat ook op dit gebied ‘vanzelf’ zou gaan.
“Je moét het gesprek aangaan, hoor”, zei mijn vriendin laatst, “wie weet zegt hij: ‘ik vind het prima als jij het allemaal beslist.’ Hoewel het de vraag is of je dat moet willen.” Ik wist dat ze gelijk had en besloot de koe meteen bij de horens te pakken. Ik belde mijn vader en vroeg of ik de volgende dag bij hem langs kon komen om over iets belangrijks te praten. Hij viel even stil en zei: “Natuurlijk, kind, jij bent altijd welkom.”
Toen ik die donderdag bij hem binnenstapte, werd ik weer gegrepen door zijn fragiliteit. Hij bewoog zo stram en hij was zo mager geworden, dat ik wist dat ik het gesprek echt niet langer kon uitstellen. Ik ging zitten en zuchtte. Hij reikte met zijn hand naar het tafeltje naast hem en pakte een A4-tje dat helemaal beschreven was met zijn voor mij bekende hanenpoot. Ik zag dat zijn hand nogal trilde en vroeg: “Pap, wat heb je daar?” Hij zuchtte ook en zei: “Dit is wat er moet gebeuren na mijn dood. Ik denk dat je daarover wil praten, dus ik heb het maar eens opgeschreven.”
En toen moesten we allebei een beetje huilen.
LEES OOK: Mijn man werd in een camper naar zijn laatste rustplaats gebracht
LEES OOK: Op de herdenkingsbijeenkomst van Els aten we pannenkoeken
Je uitvaart is geen onderwerp waar je elke dag bij stil staat. Toch is het wel goed om er alvast over na te denken. Want alleen jij weet hoe jouw uitvaart eruit moet zien. Hier kun je gratis en vrijblijvend je uitvaartwensen vastleggen. Heftig om te doen, maar fijn om het geregeld te hebben. En op deze manier laat je je nabestaanden niet met vragen achter.
