Open je in alle onschuld je huisdeur, hoor je je zoon luidruchtig zuchten en kreunen. Of tref je je dochter in de gang zoenend met een of andere knul. Dat is nog eens awkward, om met pubers te spreken.
Tekst: Anne Boesman
Als pubermoeder loop ik altijd achter de feiten aan. Tegen de tijd dat ik doorheb wat mijn bloedjes uitspoken, drinken, naar binnen poppen en aan niets verhullende foto’s plaatsen op Instagram, is het kwaad al geschied. Zo ging dat ook met seks. Ergens weet ik natuurlijk wel dat al die opgekropte hormonen in die puberlijven een keer moeten worden losgelaten. Dat mijn kuikentjes op seksuele ontdekkingstocht gaan.
Maar tussen denken dat ze dat gaan doen en realiseren dat ze het doen zit een wereld van verschil. In die ene wereld is er niks aan de hand, in de andere wereld schiet de paniek tot achter mijn kaken. Hoezo heeft mijn kind seks? Wat best een gekke vraag is, aangezien het kind in kwestie al achttien is en godzijdank seks heeft. Maar toch – het voelt raar en onwerkelijk. Want die jongen van achttien is in mijn ogen nog steeds dat heerlijke baby’tje waarvan ik de billen kuste.
De eerste keer dat ik werd geconfronteerd met het grotemensenleven van mijn zoon, is alweer een paar jaar geleden. Toen ik heel cliché de harde sokken onder zijn bed vandaan viste. In het begin voltrok zijn soloseks zich nog in stilte, later had hij minder moeite met verhullen wat hij aan het doen was. Dat zal ongetwijfeld te maken hebben met ons oude huis met muren en plafonds van papier waardoor elke zucht te horen is, maar zijn stem die in die tijd een paar octaven lager werd, hielp ook niet mee.
Mijn man opperde de radio hard aan te zetten zodat onze zoon in alle rust zijn gang kon gaan. En zo stonden we elkaar een beetje bevreemd aan te kijken met op de achtergrond Céline Dion die we beiden vreselijk vinden maar we durfden het niet aan een andere zender te zoeken, bang voor de stilte die zou vallen en de geluiden die we zouden horen, terwijl mijn puber aan het genieten was.
Begrijp me niet verkeerd, ik vond het fantastisch dat hij zich blijkbaar zo op zijn gemak voelde dat hij er eens lekker een slinger aan gaf terwijl zijn ouders gewoon thuis waren. Dus nee, erg vond ik het niet, maar ernaar luisteren was ronduit, om wederom met mijn pubers te spreken, awkward.
Mijn vriendin Joanne is al een fase verder. Ze heeft twee kinderen die nog thuis wonen en werd met haar neus op de feiten gedrukt toen ze vroeg thuiskwam van haar werk. Bij binnenkomst hoorde ze een hoop gebonk en gepiep van de bovenliggende verdieping komen. Even kon ze het geluid niet thuisbrengen, maar toen ze haar jongste ‘Oh schatje, wat ben je lekker geil’ hoorde roepen wist ze hoe laat het was. Haar zeventienjarige zoon had zijn vriendin meegenomen en zich een hele middag alleen thuis gewaand.
“Het was behoorlijk confronterend. Natuurlijk weet ik wel dat pubers seks hebben, mijn zoon heeft nota bene een vriendinnetje, dus ja, dan kun je dit verwachten, maar om het zo out in the open te horen vond ik nogal schokkend. En ongemakkelijk. Ik wist ook niet zo goed wat ik moest doen. Lawaai maken zodat ze wisten dat ik thuis was? Op de slaapkamerdeur kloppen? Beneden met thee wachten? Ik ben ten einde raad maar opnieuw binnengekomen, deze keer met een heleboel lawaai. Wat ik achteraf dan ook weer sneu vond, want niks is zo onbevredigend als een vrijpartij die je moet afbreken omdat je moeder plotseling thuiskomt.”
Je kind horen seksen, het zorgt voor een nogal ongemakkelijk gevoel. Er hangt een beetje incestueuze sfeer omheen. In de psychologie hebben ze het over een oerblokkade, een rem die voorkomt dat ouders seks hebben met hun kinderen. Daarom voelt het ook zo gek, een seksend kind. Als je visoenen krijgt van wát precies je kind aan het doen is – je hoort het, dus je gaat je er vanzelf over nadenken – ga je voor je gevoel over die barrière heen. Die barrière geldt trouwens voor beide partijen, kinderen hebben die ook. Daarom vinden ze het idee alleen al vreselijk dat hun ouders weleens seks zouden kunnen hebben. Dat willen ze helemaal niet weten.
Mijn vriendin Edith boekt om die reden weekendjes weg met haar man. Dan hebben haar twee dochters van zestien en achttien thuis het rijk alleen en kunnen ze doen wat ze willen. “Ik wil niet dat mijn dochters ergens in een steeg seks hebben, dus zorg ik dat ze thuis terecht kunnen. Als ze weten dat we weggaan worden meteen hun vriendjes gebeld.”
Toen Edith erachter kwam dat haar toen zeventienjarige dochter seks had, was dat wel even een momentje. “Ik was geschokt én verbaasd. Ik had geen idee dat ze al met dat soort dingen bezig was. Naïef misschien, maar het overviel me behoorlijk. Ik was eerder thuisgekomen omdat een afspraak niet doorging. Eenmaal binnen hoorde ik herrie uit haar slaapkamer komen, en ik hoefde niet te raden waar die herrie op duidde. Ik heb echt hardop tegen mezelf moeten zeggen: je dochter heeft seks, dat is niet erg, en daar ga je heel gewoon over doen.
Alsof ik mezelf moest geruststellen en dringend moest voorkomen dat ik zou gaan gillen of zo. Ik was gek genoeg blij dat ik degene was die thuiskwam, en niet haar vader. Ik denk niet dat hij rustig had kunnen blijven met dat lawaai boven zijn hoofd. Die was ongetwijfeld op de deur gaan bonken en had die jongen met een dreigende blik naar buiten gebonjourd. Ik heb de televisie maar hard aangezet zodat ik het lawaai niet hoorde en zij op hun beurt wisten dat ik thuis was. Mijn dochter was er overigens heel laconiek over. Nee, ze had geen vriendje, maar wel seks.”
Op aanraden van een bevriende seksuoloog is Edith met haar dochters afspraken gaan maken. Een week later pas, want zoiets moet je niet doen op het moment zelf uiteraard, maar op een rustig moment zodat haar dochters zich niet bespied of bezwaard voelden. “Ik zei dat ik het prima vond dat ze thuis seks hebben, maar dan graag als wij er niet zijn. En als we wel thuis zijn dat ik er dan niet mee geconfronteerd wilde worden. Ik legde uit dat de kans dat je in alle stilte seks hebt niet zo groot is, en dat ik het dus kan horen en dat dat ongemakkelijk is. Ze zeiden niet zoveel in dat gesprek, ze wilden natuurlijk ook niet weten dat ik ze kon horen, daar zijn het pubers voor, maar ik merkte dat ze de privacy die ik hen gunde fijn vonden.”
Ondertussen ontwikkelde het seksleven van mijn kinderen zich in een rap tempo. Mijn dochter trof ik hevig zoenend in de gang, mijn zoon ruilde zijn sokken in voor een vriendin. Waarvan ik eerst het bestaan niet afwist want pubers houden blijkbaar dat soort dingen voor zich. In ieder geval die van mij. Dat hij een vriendin had, werd me duidelijk toen ik op een zondagochtend naar beneden kwam en een paar onbekende dameshakken naast de schoenen van mijn zoon zag staan.
Mijn man verbood me het prille liefdespaar ontbijt op bed te brengen. Een kind heeft recht op privacy vond hij, en dus zat er niks anders op dan wachten tot het stel was uitgeslapen. Het was al middag toen ik een appje van mijn zoon kreeg. Of wij thuis waren. Toen ik bevestigend antwoordde wilde hij weten wanneer we weggingen. Hij wilde dat meisje natuurlijk niet langs zijn ouders naar buiten loodsen. Daar had ik uiteraard geen boodschap aan. Ik bleef aan de keukentafel zitten. Met de deur open en zicht op de trap. Ik vond dat hij de walk of shame moest maken en met het meisje langs zijn ouders moest lopen.
Ik heb als puber diezelfde walk of shame moeten maken. Mijn ouders wilden mij een les leren: prima als je iemand mee naar huis neemt maar dan wel even voorstellen. Ik zie mijn vader nog zitten met de krant voor zijn neus. Langzaam liet hij de krant zakken, ik schaamde me kapot, mijn vriendje stelde zich onhandig voor. Na de verplichte koffie mét koffiepraatje mochten we gaan. Een mooie les, denk ik, die kan mijn zoon ook wel leren. Weer een uur later kwam mijn zoon eindelijk naar beneden en stelde het meisje voor. In tegenstelling tot mijn onhandige vriendje destijds, praatte ze honderduit. Mijn zoon lag ondertussen oogrollend op de bank en zuchtte hoorbaar bij elke vraag die ik stelde. Na een half uur liet ik ze gaan en hoorde ik mijn zoon net iets te enthousiast roepen: “Eindelijk!”
Met pubers in huis ontkom je simpelweg niet aan dingen die je liever niet wil horen. En in het ergste geval: liever niet wil zien. Toen ik maanden later nietsvermoedend met een stapel schone was de kamer van mijn zoon binnenliep, ik dacht dat hij op zijn werk was, trof ik hem in bed met zijn vriendin. Naakt. En ze waren niet gezellig aan het theedrinken. Ik schrok, liep mea culpa-end de kamer uit, en riep ook nog dat ik echt niks had gezien. Vreselijk. Voor hem, voor zijn vriendin, voor mij.
Ik had ze niet gehoord, wat je als iets positiefs zou kunnen zien, al had ik ze liever hard schreeuwend tekeer horen gaan zodat ik níet zijn kamer binnen was gelopen. En zo kwam er een nieuwe regel in huis, ter bescherming van ieders seksleven: nooit zomaar een kamer binnenlopen, ook al denk je zeker te weten dat iemand niet thuis is. En ja, die regel gaat beide kanten op. Gek dat ik daar nooit aan heb gedacht. Maar nu die regel er is, is het een geruststelling dat ik niet meer word gestoord omdat een kind plotseling mijn slaapkamer binnenloopt om mijn nieuwe trui of sneakers te jatten.
