Ze waren mooi en brutaal en ze zoenden met de leukste jongens van de klas. En met één blik gaven ze je het gevoel dat je niet meetelde. En het erge is: ook nu we al in de vijftig zijn hebben ze de macht je ineen te doen schrompelen. Juliette is 55 en nog steeds bang voor Populaire Meisjes. “Ze zijn overal, ik ruik ze van een afstand.”
Lang, lang geleden, toen ik nog op de middelbare school zat en niet kon bevroeden dat ik later stukjes voor SAAR en voor kranten en tijdschriften zou schrijven en me gelukkig zou voelen achter een laptop (al was het alleen maar omdat de laptop nog niet was uitgevonden) en nog gelukkiger met mijn leuke man en tussen de vrienden en vriendinnen die ik in mijn leven om me heen had verzameld – lang, lang geleden dus, toen voelde ik me helemaal niet zo gelukkig met mezelf. Ik vond de hele wereld, en vooral de mensen die erin leefden, en dan vooral mijn klasgenoten, nogal beangstigend. Ik was namelijk nogal eh … verlegen. Om niet te zeggen diep-dood-verlegen. Ik dook al in elkaar als mensen naar me keken.
Nu zou ik zeggen: ik was nogal een introvert kind, gewoon een boekje-in-een-hoekje-meisje. Ik ben nog steeds introvert (en best wel verlegen, en een boekje-in-een-hoekje-meisje), maar sinds ik dat snap, vind ik andere mensen niet meer per definitie eng en heb ik geleerd om over mijn verlegenheid heen te stappen. Ik heb een leuk sociaal leven en ben gelukkig.
Maar op school was het dus kwakkelen geblazen, sociaal gezien. Niet in de categorie zelfmoordneigingen, hoor, ik had gewoon mijn vorm nog niet gevonden. Ik werd niet gepest, ik zat ergens in een grijze middenmoot die te onzichtbaar was om gepest te worden, of uitgenodigd op feestjes, of gezien door de leuke jongens. Doorgaans had ik vriendinnetjes uit dezelfde grijze middenmoot. Maar hoe graag ik ook alleen was, ik kon jaloers kijken naar de Populaire Meisjes in de klas. Nóg liever dan alleen te zijn, had ik bij hen willen horen.
Populaire Meisjes waren alles wat ik niet was. Ze waren mooi, of brutaal, of allebei. Ze hadden altijd de grootste lol met elkaar. Ze durfden van alles: spijbelen, een grote mond hebben, zoenen, neuken. Ze reden op brommers terwijl ik fietste. Ze hadden samen de slappe lach over dingen die ik niet begreep. En zij deden het al met de Populaire Jongen op wie ik stiekem verliefd was lang voordat ik die maar durfde aan te spreken.
Ik had best een Populair Meisje willen zijn, maar daar was geen beginnen aan. Ik had niet geweten hoe. Op raadselachtige wijze namen ze gewoon alle ruimte in zodra ze een klaslokaal binnenkwamen, of een schoolfeest. Waar die vanzelfsprekendheid vandaan kwam, bleef een mysterie.
Ze waren trouwens vaak niet zo aardig, de Populaire Meisjes. Ze pestten de puistenkoppen. Ze kleineerden de meisjes met de ‘verkeerde’ kleren. Ze negeerden je als er iets leuks te beleven viel. Ze commandeerden mij en de rest van de wereld. En ze walsten luidruchtig over iedereen heen die niet zo brutaal was als zij; mij verbijsterd, verpletterd, sprakeloos en verdrietig achterlatend.
Toen ging ik op kamers wonen en studeren in Amsterdam, en begon er een nieuw leven. Ik kroop zowaar een beetje uit mijn schulp. Ik kreeg mijn eerste vriendje en nieuwe vriendinnen, en ontdekte dat er meer smaken mensen waren dan Populaire Meisjes, grijze middenmoot en sneue gepesten. Langzaam werd ik zelf een beetje minder grijs, en het leven ook.
Maar.
Er waren nog steeds Populaire Meisjes.
Vaak zaten ze bij het corps, of ze gingen om de haverklap op wereldreis met papa’s creditcard in de kontzak, of ze hadden een relatie met een docent – of alle drie tegelijk. Ze gedroegen zich nog steeds luidruchtig, dominant en kleinerend, alsof het vanzelfsprekend was dat ze de hele wereld in hun zak hadden en dat ze mensen in het rond konden commanderen. Het rare was: ik zag iedereen ook echt een beetje ineenkrimpen in de nabijheid van die Populaire Meisjes. Nog raarder: ik zag het, maar ik deed het óók. En het allerraarst: ik was wéér jaloers op hun bravoure.
Op een schoolreünie moest het keerpunt komen. Ik schreef inmiddels voor glossy magazines. Ik was leuk opgedroogd. Mijn haar zat goed. Ik was getrouwd met een knappe man. Ik droeg een sexy jurk die zeker niet ‘verkeerd’ was. Mijn entree was helemaal Revenge of the nerds. Oud-leraren en oud-leerlingen waren onder de indruk van hoe ik was opgebloeid. En na een wijntje of twee gedroeg ik me zelfs niet meer verlegen. Ik praatte met een ex-Populair Meisje dat snel getrouwd was met de Populaire Jongen en drie kinderen had gekregen. ‘De schooltijd was de leukste tijd van mijn leven,’ zei ze. Waarschijnlijk noemt ze haar bruiloft ook ‘de mooiste dag van mijn leven’, dacht ik. Nogal zielig met nog een lang, lang leven voor je waarin je weet: ik heb het hoogtepunt al gehad. Deze had gewoon te vroeg gepiekt.
Nee, dan ik! Ik was opgebloeid! Het was nu mijn tijd om de hele wereld in mijn zak te steken!
En toen stond daar op die reünie Het Populairste Meisje voor mijn neus. Ik wist niet wat ze deed, of ze ook vroeg getrouwd was of dat ze een corpsmeisje geworden was (ze klonk als een corpsmeisje, dat wel), maar ze keek minachtend naar mijn voeten en zei: ‘Draag je nou nog steeds van die rare schoenen met bandjes?’
En in plaats van iets gevats terug te kaatsen of in lachen uit te barsten of iets te zeggen over haar bespottelijke pennyloafers, viel ik stil. Ik voelde mezelf krimpen. En ik was weer helemaal terug in de klas, terug bij af, terug bij het gekleineerde kind dat ik ooit was.
Hoe kan dat? Hoe krijgen ze dat voor elkaar, die Populaire Meisjes, dertig, veertig jaar later en als volwassenen onder elkaar? Nog steeds die schattende en dan afkeurende blik over wat je aan hebt. Nog steeds die vanzelfsprekende houding: ik heb het volste recht om iets te zeggen waar jij je kut van gaat voelen. En nog steeds komt het hard aan en kruip ik in mijn schulp.
Er is sindsdien nog een reünie geweest waar ik heenging, en daar gebeurde hetzelfde, ook al ben ik inmiddels ouder en wijzer en gelukkig met mijzelf. En naar de reünie daarna ben ik maar helemaal niet naartoe gegaan.
Het gaat nooit over.
En het is nog erger: ik raak zelfs van de rel door Populaire Meisjes die ik niet in mijn jeugd kende, die niet in mijn klas zaten en met wie ik niet gestudeerd heb. Populaire Meisjes zijn namelijk overal. Ze zijn die interimmanager die jou op je plek meent te moeten zetten en niet ziet hoe hard je werkt. Die collega met die grote bek die daardoor eerder promotie maakt dan jij. Die vrouw op dat feestje die net iets te hard praat en net iets te veel drinkt en grove grappen maakt ten koste van anderen, en een gezelschap andere Populaire Meisjes om zich heen verzamelt die daar vreselijk om moet lachen. Die vrouw die in het bijzijn van een bijstandsmoeder keihard volhoudt dat ‘geld niet gelukkig maakt’. Die vriendin waar je tegenop kijkt omdat ze zo stoer is maar die eigenlijk helemaal geen goede vriendin voor je is omdat ze niet echt in je geïnteresseerd is.
Ik kan van een afstand ruiken of een bepaalde vrouw vroeger een Populair Meisje is geweest. Je pikt ze er zo uit. Ze kunnen tussen twee heel gewone zinnen door precies dat zeggen wat je kleineert, wat je doet verschrompelen tot een verlegen schoolmeisje dat niet weet wat ze terug moet zeggen. Ze hebben nooit het talent verloren om je te raken in je onzekerheden.
Ik ben 55 geweest en te oud om me veertig jaar na dato op mijn kop te laten zitten door de bitches van de klas. Ik ben zelf best leuk terechtgekomen.
